دینی

معروف‌ترین دعای «صحیفه سجادیه»، دعای «مکارم‌الاخلاق» است. در هنگام تلاوت این دعا براى کسب اخلاق نیک و انجام کارهاى پسندیده و همچنین دوری از رذایل اخلاقی دست به دعا برمی‌داریم. در این دعا، درخواست‌ها، اخلاقیات را شامل می‌شود که در دو محور «اخلاق فردی و اجتماعی» قرار دارد. امام سجاد (ع) در این دعا به موانع رشد انسان اشاره کرده است و در ادامه راه‌های نجات او از شر القائات شیطان را هم بیان کرده است. نویسنده در این کتاب، شرحی بر دعای «مکارم‌الاخلاقِ صحیفه سجادیه» نوشته است. این اثر، تبیینی واضح از فلسفه‌ بعثت پیامبر اعظم (ص) است و حدّ اعلای مقام والای انسانی را نمایان می‌کند.

یکی از آسیب‌هایی که امروزه دامنگیر بسیاری از خانواده‌ها شده است، مسئله «طلاق عاطفی» است. در این کتاب به تبیین این آسیب و بیان برخی نشانه‌های آن پرداخته شده است. حال برای اینکه خانه‌‌ای مثل بهشت داشته باشیم، به آرامش، دوستی و محبت در زندگی مشترک و خانواده نیازمندیم. این آرامش، محبت و دوستی جز با مهارت‌آموزی و تمرین به‌دست نمی‌آید. نویسنده این سه مؤلفه را از آیه 21اُم سوره «روم» برگرفته‌ که در بخش‌های این کتاب به تبیین آن می‌پردازد. همچنین او با بهره‌گیری از روایات معصومان (ع) و با هدف ایجاد آرامش و دوستی و محبت در زندگی، راهکارها و مهارت‌های کاربردی برای اعضای خانواده به‌ویژه زوجین بیان می‌کند.

وقتی در مورد مهارت‌های زندگی پس از ازدواج صحبت می‌کنیم، فرهنگ، اعتقادات و باورهای مذهبی را نیز باید درنظر بگیریم. به همین دلیل است که یک نسخه غربی که در فرهنگی متفاوت از فرهنگ ما کاربرد دارد لزوما نمی‌تواند کاربردی برای کشورهای دیگر با فرهنگ‌های متفاوت داشته باشد. این کتاب، جلد دوم از کتاب «مهارت‌های زندگی خانوادگی در آیینه آیات و روایات» است که به مسائل پس از ازدواج می‌پردازد. در این کتاب، سعی بر آن بوده که برخی از مهارت‌های لازم مانند خویشتن‌داری تا آستانه‌ی ازدواج، انتخاب همسر، روابط همسران، اقتصاد خانواده، بهداشت خانه و خانواده و پیشگیری از بحران در خانواده بیان گردد. در تدوین کتاب از قرآن و منابع متعدد روایی استفاده شده و از کتاب «زن و خانواده» بیشترین بهره‌وری شده است.

معمولا آیات و روایات، معیارهای کلی برای زندگی موفق خانوادگی را ارائه می‌کنند و بسیاری از راهکارهای اجرایی و عملی برای تحقق این معیارها را باید با بهره‌گیری از عقل و خرد دریافت کرد، این امر امروزه با عنوان «مهارت‌های زندگی خانوادگی» مطرح می‌شود. این کتاب، مجموعه‌ای از آیات نورانی قرآن و روایات اهل‌بیت (ع) درباره تشکیل و تداوم زندگی خانوادگی است. همچنین در این کتاب برخی از مهارت‌های لازم جهت خویشتن‌داری تا آستانه ازدواج، انتخاب همسر، روابط همسران، اقتصاد خانواده، بهداشت خانه و خانواده و پیشگیری از بحران در خانواده با استفاده از آیات و روایات بیان می‌شود.

نویسنده این کتاب برخلاف «شوپن هاور» که اصل زندگانی در دنیا را رنج و گزند می‌بیند، نگاه جدیدی به رنج و سختی دارد. بر این اساس وی در این کتاب زندگی کردن را مانند رانندگی با ماشین مدل بالا توصیف می‌کند که قِلق دارد و اگر قِلق آن را به دست بیاوریم سختی‌های دنیا تبدیل به پله‌های ترقی و استفاده حداکثری از دنیا می‌‌شود. نویسنده با نگاهی به آیات و روایات و نقل مشکلات به بررسی آن‌ها پرداخته و راه صحیح رهایی از هر یک را با راه و برخورد غلط در شکل مقایسه، بیان کرده است.

خانواده از ابتدای تاریخ تاکنون به‌عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی، زیربنای جوامع و خاستگاه فرهنگ‌ها، تمدن‌ها و تاریخ بشر بوده است. پرداختن به این بنای مقدس و بنیادین و هدایت آن به جایگاه واقعی‌اش، همواره سبب اصلاح جامعه بشری و غفلت از آن، موجب دور شدن بشر از حیات حقیقی و سقوط به ورطه نابودی بوده است. در این کتاب ابتدا به معرفی سبک زندگی حضرت علی (ع) و حضرت زهرا (س) در بین داستان زندگی یک زوج امروزی به‌نام «شیرین» و «فرهاد» و الگوگیری آن‌ها از آن زندگی نورانی پرداخته و در ادامه مؤلفه‌ها و تکنیک‌های خوشبختی زندگی حضرت علی (ع) و حضرت زهرا (س) با رویکرد روان‌شناختی و دینی بیان شده است.

تمثیل، یعنی درک نطق اشیا. همه اشیا ناطق‌اند. همه ‌چیز، پیامی دارد. اساس تمثیل این است که انسان سخن و پیام اشیا را درک کند. این کتاب که جلد نخست از کتاب «تمثیلات» است، دو فصل دارد. در فصل اول به تمثیلات اعتقادی همچون خداشناسی، رابطه انسان و خدا، اسما و صفات الهی و...، و در فصل دوم به تمثیلات علمی مانند علم، دانش و آگاهی، فلسفه احکام، انسان‌شناسی، جهان‌شناسی و...، پرداخته می‌شود.

تمثیل، یعنی درک نطق اشیا. همه اشیا ناطق‌اند. همه ‌چیز، پیامی دارد. اساس تمثیل این است که انسان سخن و پیام اشیا را درک کند. جلد دوم کتاب «تمثیلات» به موضوع سیروسلوک و تربیت نفس از قبیل رشد و شکوفایی انسان و شیطان‌شناسی، نقش تربیتی مصائب و مشکلات، توسل، زیارت و محبت اهل‌بیت (ع)، و...، می‌پردازد. آرزوها و تعلقات، عبادت و بندگی، مراقبه، همنشین و...، از مباحثی هستند که در این کتاب زیر عنوان‌های یاد‌شده مطرح شده‌اند.

کتاب «تمثیلات»، گزیده‌ای از 50سال سخنرانی مرحوم «آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی» است که او در آن‌ها با استفاده از روش خاصی به مخاطب عام درس اخلاق داده است. از نظر شیرازی، تمثیل آن است که مفاهیمی را که جزو معقولات به‌شمار می‌آید، یعنی با حواس پنچ‌گانه درک نمی‌شود، قابل فهم و درک می‌کند. این کتاب که جلد نخست از مجموعه‌ی «حکمت ناب» است به موضوع «فضایل و رذائل اخلاقی»، و «گناه‌شناسی و دنیاشناسی» از منظر اخلاقی می‌پردازد و مباحثی چون «ظرفیت و سعه‌ی وجودی»، «عفو و گذشت»، «یأس و رجا»، «احترام به عالِم»، «انفاق و احسان»، «غضب»، «سوء‌ظن»، «عجله و شتاب»، و «امتحانات الهی» را دربرمی‌گیرد.

نویسنده در این کتاب، سعی دارد در بستر داستان اتفاقات دوران امام حسین (ع) را مرور کند. پسر ارشد امام حسن مجتبی (ع) (حسن المثنی) در سن جوانی که مصمم به ازدواج است، با عمویش امام حسین (ع) در جنگ با یزیدبن‌معاویه مجبور به خروج از مدینه می‌شود. حسن نیز به حمایت از امام او را همراهی می‌کند و در شهر مکه مورد لطف امام قرار می‌گیرد و با دختر امام ازدواج می‌کند. حسن در حادثه عاشورا پابه‌پای دیگر مردان کربلا می‌جنگد و تا مرز شهادت پیش می‌رود؛ اما در بحبوحه جنگ توسط یکی از اقوام مادری‌اش به‌نام «اسما‌ بن‌خارجه» نجات می‌یابد و بعد از درمان به مدینه بازگردانده می‌شود و... .