زبان و ادبیات فارسی

انواع نثر از لحاظ تاریخی و معنایی در دوره‌های مختلف بررسی شده است. هدف از سبک‌شناسی شناختن ساختارهای زبانی و معنایی متون است که هریک بیانگر اندیشه‌ها و اهداف شاعران، با توجه به فرهنگ قلمرو زندگیشان است. در هر فصل آزمون‌هایی همراه با پاسخ‌نامه تشریحی ارائه شده است تا دانشجویان بتوانند به میزان یادگیری خود پی ببرند.

مراحل مختلف داستان‌نویسی و سبک‌های نویسندگی در این کتاب توضیح داده شده و نیز روش شاعران در سرودن شعرهای داستانی و غیر داستانی از دیدگاه داستان‌نویسی اسطوره‌ای و نویسندگان معاصر بررسی شده است، همچنین درباره آشنایی با وزن شعر، قالب‌های شعری و مراحل عملی سرودن شعر سنتی بحث می‌شود.

این اثر حاوی اشعاری استادانه و فصیح از مولانا مکتبی شیرازی است که سخنان حضرت علی(ع) را به نظم در آورده است. سبک این اشعار به سبک سنایی و یا به اوحدی شبیه است و می‌توان اشعار را به شعرای قرن ششم هجری نسبت داد. توضیحات لازم درباره اشعار نیز در پانوشت سخنان درج شده است.

کتاب حاضر زندگی‌نامه و شرح سفرنامه ناصرخسرو قبادیانی، شاعر و قصیده‌سرای قرن پنچم هجری است. قبادیانی آهنگ سفر را از مرو آغاز می‌کند و در بلخ به پایان می‌رساند. این سفرنامه با یک حادثه داستانی شروع می‌شود و از زبانی روایی ــ ادبی برخوردار است. حکایت‌های دلنشین، دقت و جزئی‌نگری از ویژگی‌های بارز این سفرنامه است.

زندگی ابوعبدالله جعفر‌بن‌محمد رودکی، از شعرای معروف اوایل قرن چهارم هجری در عصر سامانی و خالق «کلیله و دمنهِ» منظوم، شرح داده شده است. این غزل‌سرای نامی در قالب‌های شعری مختلف شعر سروده است. معانی لغات مبهم متن در پانوشت کتاب درج شده است.

زندگی‌نامه و متن کتاب «گلستانِ» شیخ مصلح‌الدین سعدی شیرازی، شاعر و نویسنده بزرگ ایرانی قرن هفتم در این کتاب آمده است. گلستان هشت باب دارد که در آغاز آن سعدی از سیرت پادشاهان سخن می‌گوید و با کنایه‌هایی بر ضد درویشان شکم پرست ادامه می‌دهد و آنان را به صبر و تحمل و بخشش دعوت می‌کند و در پایان خود را حامی اغنیا و خداوندان نعمت می‌شمارد و هواداران فقر و درویشی را پاسخ می‌دهد.

این اثر شامل زندگی‌نامه و متن کتاب «بوستانِ» شیخ مصلح‌الدین سعدی شیرازی شاعر و نویسنده بزرگ ایرانی است. بوستان یا « سعدی‌نامه» یک دیباچه و ده باب دارد و در بحر متقارب مثمن محذوف سروده شده است. بوستان، آرمان‌شهر و مدینه فاضله سعدی نام گرفته؛ چرا که در آن نکته‌های اخلاقی، اجتماعی، تربیتی و سیاسی بسیاری بیان شده است.

سرگذشت حضرت یوسف(ع) و زلیخا با استناد به قرآن کریم، به نثر و با تکیه بر کتاب « هفت اورنگ» نورالدین‌عبدالرحمان جامی از شاعران و نویسندگان معروف قرن نهم هجری به نظم ارائه شده است. داستان « یوسف و زلیخا» نکات اخلاقی بسیاری را به مخاطبانش گوشزد می‌کند. جست‌و‌جوی عشق الهی در عشق زمینی یکی از مهم‌ترین پیام‌های داستان است.

کتاب حاضر شامل زندگی‌نامه حکیم ابوالقاسم منصوربن‌حسن فردوسی، شاعر و حماسه‌سرای ایرانی و داستان‌های «شاهنامه» به نظم و نثر ساده است. داستان‌ها ایستادگی و مقاومت ایرانیان را در برابر حوادث تلخ و دشواری‌ها بیان می‌کند که برای هر ملت مقاوم و استقلال‌طلبی به‌وجود می‌آید. اندیشه‌ها، اندرز‌ها، حکمت‌های نیاکان و آموختن راه و رسم زندگی از دیگر نکاتی است که در این داستان‌ها به چشم می‌خورد.

کتاب شامل اشعار دیوان میرزا شفیع شیرازی معروف به «میرزا کوچک» و متخلص به «وصال» از غزل‌سرایان و مثنوی‌گویان بنام دوران فتحعلی‌شاه و محمد‌شاه قاجار است. در این دیوان، مثنوی «شیرین و فرهاد» وحشی بافقی که وصال شیرازی آن را به پایان رسانده، ارائه شده است. مثنوی‌های وصال در مرثیه سیدالشهدا(ع)، تفسیر قسمتی از دعای جوشن کبیر و... . است