ادبیات شفاهی

ارتباط میان‌نسلی همواره یکی از مسائل مهم عرصه تعلیم و تربیت به شمار می‌رود و با این‌که عمده انسان‌ها به این مهم اذعان دارند، اما کمتر به فکر کم‌کردن تفاوت بین نسلی و ارتباط‌گیری صحیح با فرزندان هستند. کتاب ارزشمند «این‌طور نیست بابا؟ » گفتارهای پدرانه امام موسی صدر با فرزندانش است، که با بیانی دوستانه و خودمانی و اهتمام در حفظ رویکرد علمی در مباحث، به موضوعاتی اعم از سیاسی، اعتقادی و اخلاقی و مهم‌تر از همه مباحث تفسیری قرآن را با به‌کارگیری سبک یادگیری اکتشافی، با نگاه مثبت و امیدوارانه حتی در شرایط سخت جنگی، با حفظ جذابیت و دقت در بیان مباحث جدید، پرداخته است و تلاش کرده ارتباط میان‌نسلی را تقویت و انسجام بخشیده و با این نوع ارائه متفاوت و جذاب، باب جدیدی در مباحث تربیتی نسل امروز بگشاید.

حتماً پیش آمده که گاهی با خودت بگویی کاش یک غول چراغ‌جادو داشتم که مرا به همه‌ی آرزوهایم می‌رساند. اما غول و چراغ هیچ وقت سروکله‌اش پیدا نمی‌شود و تو می‌مانی و هزار امید و آرزو! اما غصه‌ نخور می‌خواهم کتابی معرفی کنم که زندگی چند نوجوان هم‌سن و سال خودت را که به جای غول و چراغ جادو آرزوهایشان را با دست خودشان ساختند، نشان می‌دهد. نوجوان‌هایی که کم‌کم بزرگ شدند و پایشان به دانشگاه رسید. آرزو داشتند که یک شرکت دانش‌بنیان بزنند ولی کار آسانی نبود. آن‌ها هم اهل جازدن و کنار کشیدن نبودند. راه افتادند؛ همه سختی‌های مسیر را طی کردند تا بالاخره موفق شدند. با خواندن این کتاب کلی ایده خلاقانه به ذهنت می‌رسد؛ درست مثل یک دفترچه راهنما که نشانت می‌دهد چه‌طور آرزوهایت را با دست خودت بسازی و راحت عقب‌نشینی نکنی.

کتاب حاضر به شرح زندگی شیخ جعفر شوشتری از مراجع تقلید می‌پردازد. وی در دی ماه سال 1191 شمسی در شوشتر متولد شد و در پنج سالگی به عتبات رفت و شروع به تحصیل کرد و نزد استادان تراز اول تعلیم دید. او در شوشتر رسالۀ عملیّۀ خود را به‌نام «منهج‌الرشاد» منتشر کرد که محور فتاوی مراجع تقلید بوده و بر آن حاشیه زده‌اند. شیخ جعفر شوشتری علاوه بر آثار متعدّد در فقه و اصول دین، آثار بی‌نظیر و ماندگاری در مورد واقعة کربلا و سیدالشهداء نوشته است. کتابخانه‌ وی بالغ بر 1500 جلد کتاب نفیس خطّی، چاپ سنگی و سربی در زمینۀ فقه، فلسفه، علوم غریبه، تاریخ و تفسیر با قدمت200 الی 400 سال و مزیّن به یادداشت‌های علامه و خاندانش و علمای خوزستان است که توسط خانوادۀ شیخ بهاءالدین شریعت در سال‌های 1379 تا 1382 وقف کتابخانۀ ملّی ایران شده است.

کتاب «آرمان عزیز» شامل 25 روایت مستند از 25 راوی مختلف، دربارهٔ زندگی دنیایی طلبهٔ بسیجی، شهید آرمان علی‌وردی است. در این کتاب که نویسنده سعی نموده تا آن‌ را با زبان ساده و روان‌نویسی، خوش‌خوان کند، هر راوی از زاویهٔ دید خود، آنچه را که از شخصیت آرمان، به واسطهٔ رفتار و گفتار او درک کرده را بیان می‌کند. این زاویهٔ دید سبب شده تا خواننده ارتباط بهتری با متن برقرار کند و نحوهٔ تحول معنوی شخصیتِ محوری کتاب را به صورت تصویر ذهنی ببیند و درک نماید.

این کتاب با تکیه بر عناصر واقعی، داستان زندگی و فعالیت‌های آیت‌الله رئیسی را با زبانی داستانی و جذاب به تصویر می‌‌کشد. در این کتاب، نویسنده با استفاده از نقل قول‌‌ها، خاطرات و اسناد معتبر، تصویری جامع و کامل از زندگی شخصی و حرفه‌ای آیت‌الله رئیسی ارائه می‌‌دهد. داستان از کودکی او در محله نوغان مشهد شروع می‌‌شود و تا لحظات پایانی زندگی او ادامه می‌‌یابد، به گونه‌‌ای که خواننده با تمامی فراز و نشیب‌‌های زندگی ایشان آشنا می‌‌شود.

مفاهیم غربت و وطن توسط آدم‌ها معنا می‌یابد. نویسنده کتاب محله افراها که مانند خیلی از ما معنای دیگری برای واژه‌های آشنا و غریبه وضع کرده بود، برای همراهی و همدلی با دوست دوران کودکی‌اش که سال‌هاست ساکن کشور کانادا است و مدتی است به بیماری سختی مبتلا شده، راهی این کشور می‌شود. در آنجا با مفاهیم جدید و دقیق‌تری از واژه‌های غربت و وطن، آشنا و غریبه، حضورداشتن و بودن، مواجهه مستقیم می‌یابد و می‌فهمد آن‌چه تاکنون در رابطه با این مفاهیم داشته است، حقیقی نبوده است. او درمی‌یابد وطن با حضور تولید می‌شود نه با بودن صرف، تنها غربت است که خودنمایی می‌کند. انسان اثرگذار بر دنیای پیرامون خود است و در برابر جهانی که در آن حق حیات یافته است، مسئولیت دارد.

دستاوردهای کشور عزیزمان ایران مرهون زحمات انسان‌هایی از مکتب امام خمینی(ره) می‌باشد که دست خالی و تنها با پشتوانه‌ی ایمان به خدا و امید به سنت‌های الهی بی‌وقفه تلاش نموده و کشور را در آسیای غربی از جهت ابزارهای نظامی تقویت کرده‌اند. کتاب «فاتح قدس» که در هفت بخش نگارش شده است به زندگینامه و خاطرات دانشمند سردار شهید حاج‌حسن تهرانی مقدم می‌باشد با قلمی روان و جذاب می‌پردازد. کتاب، خواننده را با زوایای مختلف زندگی و شخصیت سردار شهید تهرانی مقدم آشنا می‌کند و نقش او در توسعه صنایع موشکی و اقتدار دفاعی ایران را به تصویر می‌کشد. ایشان به «پدر موشکی» ایران خوانده می‌شود. در بخشی از کتاب به گزارشی که رسانه‌های غربی بعد از شهادت ایشان پخش کرده‌اند پرداخته است.

کتاب «شب بی‌قراری من» زندگی‌نامه شهید مدافع حرم، احمد گودزری می‌باشد که در روز اول فروردین سال 1357 در شهرستان بروجرد به‌دنیا آمد. وی تابستان‌ها کار می‌کرد که خرج تحصیلش را دربیاورد و این‌گونه کمی فشار را از دوش پدرش بردارد. شهید گودرزی عضو لشکر 27 محمد رسول‌الله (ص) بود که در تاریخ 17 اسفند 1394 در شهر حلب سوریه به شهادت رسید. این کتاب به شرح زندگی تا شهادت این شهید بزرگ می‌پردازد که می‌تواند بهترین الگو برای نوجوانان و جوانان نیز باشد.

این کتاب به روایت‌هایی از خانوادۀ شهید، دوستان و همرزمان شهید ابراهیم خلیلی می‌پردازد. ‌مریم عرفانیان در این اثر تلاش کرده تا به دور از تخیل و خلق روایت به کشف لایه‌های درونی و زندگی شهید بپردازد با این حال در بخش مقدمه نوشته است: «میزان وفاداری به حقیقت و مستندات زندگی شهید در این کتاب بیش از نود درصد است و تخیل اندک؛ چرا که مفهوم ابراهیم خلیلی را در خاطرات واقعی مردم این زمانه یافتم.» این کتاب گذشت و مقاومت را به خوانندگان می‌آموزد و آنان را از دِینی که به گردن دارند مطلع می‌سازد.

این کتاب به روایت هشت شهید مدافع امنیت سال 1388 تا به امروز پرداخته است. ماجرای اول کتاب به زندگی از کودکی تا شهادت محمدحسین حدادیان، ماجرای دوم: شهید پرویز کرم‌پور، ماجرای سوم: شهید عباس خالقی، ماجرای چهارم: شهید حسین اجاقی زنوز، ماجرای پنجم: شهید سیدعلیرضا ستاری، ماجرای ششم: شهید حسین غلام‌کبیری، ماجرای هفتم: شهید حسین تقی‌پور و ماجرای هشتم: شهید روح‌الله عجمیان پرداخته شده است.