ادبیات کودکان

خرس‌کوچولو روزی بدی داشت. اول از همه سرش محکم به میز خورد، بعد از روی چهارپایه افتاد و در پارک هم دوستانش، روباهک و کلاغ‌زاغی، با او بازی نکردند. خرس‌کوچولو هربار پیش پدرش رفت و هربار خرسِ پدر با یک چسب کوچولو و یک ماچ گُنده مسئله را حل کرد. روز بعد وقتی خرس‌کوچولو به خانه آمد، خرس پدر را با نامه‌ای در دستش، ناراحت دید. او سر و پا و گردن و شکم خرس پدر را غرق در بوسه کرد و سرانجام با چند تا چسب کوچک مسئله را حل کرد!

کتاب حاضر از مجموعه سه‌جلدی «قصه‌های خوب ما»، شامل هفت قصه عامیانه از متون کهن است. «روباهی که دروغ گفت»، «باز و زاغ»، «ماهی و ماهی‌خوار» و «خنده کبک»، نام چهار داستان از این کتاب است. در داستان «خنده کبک»، روزی کبکی مورچه‌ای را می‎گیرد. مورچه از او خواهش می‎کند که اگر آزادش کند، او را به جایی پر از دانه‌های خوشمزه ببرد؛ ولی حرف‌هایش نتیجه‎ای ندارد. مورچه در آخرین دقایق زندگی‌اش به نادانی خویش می‌خندد، بلند هم می‌خندد. ناگهان... .

این کتاب از مجموعه سه‌جلدی «قصه‌های خوب ما»، حاوی هفت قصه از متون کهن است. «آواز بزغاله»، «روباه و پنیر»، «گربه‌ای که شیر شد» و «فرار روباه» نام برخی از این داستان‌هاست. در داستان «آواز بزغاله»، بزغاله بازیگوش از گله جدا می‌شود و راه را گم می‎کند. او با گرگ بزرگی روبه‌رو می‌شود و... . بزغاله با زیرکی از گرگ می‌خواهد اجازه دهد که قبل از مرگ، برایش آواز بخواند. گرگ نادان آخرین خواسته بزغاله را می‎پذیرد و... .

این کتاب حاوی شش شعر کوتاه است. «خاله‌جان»، «مهربانی» و «نه گنجشک و نه ماهی»، نام برخی از این شعرهاست. در شعر اول، خاله دخترک به خانه آن‌ها آمده است و برایش قصه می‌گوید و شعر می‏‌خواند. در شعر دوم، پسرک هیچ گلی را نمی‎چیند، برای گنجشک‎ها دانه می‎ریزد و... . او پسر مهربانی است. در شعر سوم، کودک از گربه‎اش شکایت می‎کند. او مرتب به گربه غذا می‎دهد؛ اما گربه گنجشک و ماهی او را خورده است!

"بیلو" کودکی است که با سبیل به دنیا می آید. او ابتدا شروع می کند به انجام دادن کارهای خوب مثل رام کردن گاوهای وحشی، نگه داری از گله، مراقبت از حیوانات زخمی و .... سپس که سر سبیلهایش به بالا تاب می خورد کارهای بد انجام می دهد و این مساله باعث می شود او در تختش زندانی شود وقتی که از کارهایش پشیمان می شود، مادرش بیلو را نجات می دهد.

«قوربالو» بچه قورباغه‎ای است که می‎خواهد بداند در بچگی چه شکلی بوده است. مادرش عکسی را که به دیوار آویزان است، نشان می‎دهد؛ اما در آن عکس چندین بچه قورباغه است. قوربالو می‌خواهد بداند دقیقاً کدام‌یک از آن‌هاست. مادرش می‎گوید در بچگی شکل دیگری بوده است؛ اما چه شکلی؟ او به سراغ آقای عکاس می‎رود و عکسی را که برای کارت شنا گرفته است، می‌خواهد. آقای عکاس سرش شلوغ است و امروز و فردا می‎کند تا اینکه قوربالو ناامید می‎شود؛ اما ناگهان... .

سگ تنبل و گربه تن‌پرور، هیچ‌کاری نمی‌کنند. آن‌ها فقط می‌خورند و می‌خورند و باز هم می‌خورند و بعد می‌خوابند و می‌خوابند و باز هم می‌خوابند! برای این دو، خوردن لذت‎بخش است؛ ولی وای از وقتی که بیدار می‌شوند! حالا سگ و گربه حسابی چاق شده‌اند، اینقدر چاق که حتی خانه هم برایشان تنگ شده است. آن‌ها تصمیم می‌گیرند نزد فامیل دورشان، ببر ناقلا و گرگ وحشی، بروند و با آن‌ها زندگی کنند؛ اما خانه گرگ و ببر بسیار دور است و سگ و گربه باید از شهرها و دریا بگذرند. سگ و گربه به خانه گرگ و ببر می‌رسند؛ ولی آن‌ها را پیدا نمی‌کنند و... .

در این کتاب کودکان با خرگوشی آشنا می شوند به نام "فلوف" . او برای اینکه کارنامه اش را به پدر و مادرش نشان ندهد در خیال خودش نامه ای می نویسد و به والدین اش می گوید که به خرگوشهای جهنمی پیوسته است، خرگوشهایی که انواع کارهای زشت را انجام می دهند، همچون تا نوک دماغ توی تاپاله رفتن، خود را رنگ کردن، سوراخ کردن گوش و .... سرانجام فلوف در پایان بیان می کند که همه اینها خیال بوده است و او هم اکنون در خانه مادر بزرگش است.

«فیلی» و «خرسی» در ایستگاه جنگلی قطار، سنگ، کاغذ، قیچی، بازی می‎کنند که عمو «لاکی» سوزنبان، از آن‌ها می‌خواهد ساکت باشند؛ چون سرش درد می‌کند. بچه‌ها سعی می‌کنند آرام صحبت کنند. بااین‌حال، باز عمو لاکی صدایشان را می‌شنود و می‎گوید حرف نزنند. آن‌ها زیر درخت گلابی می‎روند؛ ولی آنجا هم صدایشان به گوش عمو لاکی می‌رسد. «مارَک» و «خرگوشک» و «زاغچه» هم پیدایشان می‌شود؛ اما هیچ‎‌کدام نمی‌توانند حرف بزنند تا اینکه فکر بکری به ذهنشان می‌رسد.

در ایستگاه جنگلی قطار، «زاغچه»، «فیلی»، «مارَک» و «خرسی»، منتظر رسیدن قطار هستند که سر و کله «زری‌زرافه»، با یک توپ سفید و آبی پیدا می‌شود و پیشنهاد می‌دهد که وسطی بازی کنند؛ اما همه می‎خواهند وسط باشند! بچه‌ها با سکه زاغچه، شیر یا خط می‎اندازند؛ ولی سکه گم می‌شود. حالا بچه‌ها «پیداش کن» بازی می‎کنند و بسیاری از چیزهایی را که گم کرده‎اند، پیدا می‎شود!