اندیشه و تفکر

اندیشیدن به طور انتقادی مهارتی است که خود به خود ایجاد نمی‌شود، اما می‌توان آن را آموخت و پرورش داد. کتاب پیش رو در هشت فصل گام‌ها و مراحل اندیشیدن انتقادی را از ساده به مشکل آورده‌است. نخستین گام در این راه آموختن «روش‌های شناسایی و یادآوری» است. گام بعدی «مشاهدۀ دقیق و تشخیص تفاوت‌ها»ست. پس از آن «مسیر‌یابی و طبقه‌بندی» اهمیت می‌یابد. در مراحل بعدی «توالی و پیش‌بینی کردن» و «استنباط و نتیجه‌گیری کردن» مطرح می‌شوند. «ارزیابی‌کردن»، «تجزیه‌ و تحلیل» و «ترکیب‌کردن» نیز آخرین گام‌های آموزش در اندیشیدن انتقادی به شمار می‌روند.

معلمی را می‌توان سخت‌ترین کار ممکن نامید؛ زیرا برای کسب اعتماد دانش‌آموزان باید در حد یک روان‌شناس بود. کتاب حاضر گوشه‌ای از تجربیات معلمان را به نمایش می‌گذارد و مهارت‌های اداره کلاس، برقراری ارتباط، فنون ایجاد انگیزه در یادگیرندگان و چگونگی معلم کارآمد بودن را آموزش می‌دهد.

نوشته حاضر برمبنای ارتباط میان فلسفه و تعلیم‌وتربیت، به اقتباس نظریات تربیتی مولانا و بر اساس فلسفه موردنظر او پرداخته است. ابتدا آرا و عقاید مولوی در سه حیطه مابعدالطبیعه، معرفت‌شناسی و ارزش‌شناسی بیان شده است، سپس یک سیستم تربیتی بر اساس این اندیشه پی‌ریزی می‌شود. همچنین در مواردی که مولانا مستقیماً صحبتی نکرده است، سعی شده تا هماهنگ با سیستم فکری او طرح‌های تربیتی پیشنهاد شود.

خوش‌فکری؛ یعنی پرورش مهارت‌های فردی و تبدیل آن به بهترین توانایی. در این اثر با تاکید بر اینکه شیوه تفکر افراد موفق را می‌توان آموخت، روش‌های تغییر تفکر و نگرش مثبت و بهتر اندیشیدن با بهره‌گیری از سخن بزرگان آموزش داده شده است.

جوامع بشری ‌به ‌نیک ‌اندیشان ‌نیازمندند. فکرکردن ‌به چگونگی مسائل، مشکلات ‌جامعه ‌را از هم می‌گشاید. به عقیده نویسنده این کتاب، ‌انسان‌ها به ‌تفکر مثبت ‌و توأم ‌با موفقیت نیاز دارند تا به تحولی بنیادی و دگرگونی در حرفه ‌و زندگی برسند. اما چگونه‌ باید اندیشید؟ این ‌همان چیزی ‌است‌ که‌ انسان‌های موفق‌ را از مردمان ناکام ‌جدا می‌سازد.کتاب به شرح این اندیشه می‌پردازد.

طرز فکر هر انسان، تمام جنبه‌های زندگی فرد را شکل می‌دهد. نویسنده در این کتاب نظریه‌های متفاوت درباره طرز تفکر را بیان می‌کند. چگونگی غلبه بر موانع بزرگ اندیشیدن را آموزش می‌دهد و به کسانی که در پی کشف دلایل عدم موفقیت خود هستند، پیشنهاداتی اراائه می‌کند.

یادگیری بیشتر در مورد مغز و نحوه عملکرد آن، استفاده بهتر و کاربردی‌تر از آن را میسر می‌سازد. مؤلف در این اثر، اطلاعات زیادی درباره مغز و نحوه عملکرد آن ارائه می‌کند و چگونگی مطالعه سریع و کاربردی، استفاده از نقشه‌های ذهنی در حل مشکلات و روش‌های تقویت قدرت تخیل و حافظه را می‌آموزد.

نقشۀ ذهنی روشی است برای به خاطر‌سپردن اطلاعات. کتاب حاضر نقشۀ ذهنی را معرفی می‌کند و چیستی آن را توضیح می‌دهد. در فصل دوم دربارۀ کاربردهای نقشۀ ذهنی در به خاطر سپردن مطالب، نکته‌برداری و خلق ایده‌های جدید می‌گوید. نقشۀ ذهنی و کارهای مدرسه عنوان فصل بعدی است که دربارۀ نقشه‌بندی ذهنی درس‌هایی مثل ریاضی، جغرافی و علوم توضیح می‌دهد. در فصل 4 نویسنده کمک می‌کند دانش‌آموز بتواند با استفاده از ایدۀ نقشۀ ذهنی در امتحان‌ها نمره ‌های بهتری بگیرد. در فصل پنجم نیز مخاطب می‌آموزد چگونه با نقشۀ ذهنی مهمانی را برنامه‌ریزی کند، برای پروژه‌های درسی برنامه‌ریزی کند، نامه بنویسد، به تعطیلات برود و...

استفاده از نقشۀ ذهنی برای یادگیری مطالب از روش‌های جدید یادگیری وبه خاطر سپردن محسوب می‌شود که می‌تواند مشکلات ذهنی را برطرف کند. کتاب حاضر با پیشنهاد و معرفی ایدۀ نقشه ذهنی به دانش‌آموزان، در رفع مشکلات تحصیلی مثل خوانش‌پریشی، کمک می‌کند. کتاب در هفت فصل به مخاطب می‌آموزد چگونه بهتر و راحت‌تر مرور کند، نقشه‌بندی ذهنی را به عادت تبدیل کند و منظم باشد.در فصل چهارم، نمونه‌هایی برای نقشه‌بندی ذهنی درس‌هایی مثل ادبیات، تاریخ، انگلیسی و جغرافی ارائه می‌دهد و در نهایت، دانش‌آموز را تشویق می‌کند با کاربرد نقشۀ ذهنی در درس‌خواندن، بتواند بر امتحان‌ها غلبه کند.

حافظه ظرفیت بالایی دارد و در صورتی که راه‌های استفاده از آن را بدانیم، می‌توانیم بهرۀ زیادی از حافظه ببریم. کتاب حاضر به حافظه، روش اصلی تقویت آن و چگونگی استفاده از نقشۀ ذهنی در به خاطر سپاری می‌پردازد. در فصل‌های 1 تا 9، به منظور تعیین ظرفیت کنونی حافظۀ مخاطب، انواع فعالیت‌های سنجش و تست حافظه ارائه و اولین روش‌های تقویت آن اعلام می‌شوند. در بخش دوم کتاب، روش اصلی تقویت حافظه معرفی می‌شود و روش‌هایی برای افزایش بهرۀ هوشی، به‌خاطر سپردن شماره‌های تلفن، برنامه‌ها و قرارها، تاریخ‌ها و رویدادهای مهم می‌آیند. بخش سوم با معرفی روش استثنایی تقویت حافظه، یعنی«نقشه‌های ذهنی»، اصول مربوط به آن و فعالیت‌های بسیاری را که به تمرین تقویت حافظه مربوط می‌شوند، در برگرفته‌است.