حکایت

مجموعه «به‌گزین»، برگزیده‌ای از بهترین شاهکارهای ادبی ایران به همراه شرح لغات است. این کتاب، جلد هفتم از آن مجموعه است که گزیده تصحیح‌شده کتاب «چهارمقاله» در آن ارائه شده است. کتاب «چهارمقاله»، نوشته «عروضی سمرقندی» است که نام اصلی آن «مجمع‌النوادر» است و در آن از چهار فن «دانش دبیری»، «شاعری»، «طب»، و «نجوم» در چهار گفتار جداگانه، صحبت شده است.

مجموعه «به‌گزین» با رویکردی داستانی و حکایت‌محور، تهیه شده است. «گرمارودی» در ابتدا و انتهای این مجموعه، مقدمه و پی‌نگاشتی ارائه کرده و اهمیت و ویژگی‌های «کلیله و دمنه» را یادآور شده است. او در مقدمه کتاب توضیح می‌دهد؛ بیشتر حکایت‌هاو شعرهایی که در این کتاب ارائه شده است به برانگیختن دانش‌اندوزی و خردورزی و حکمت عملی یعنی «اخلاق» پرداخته است. در جلد ششم از این مجموعه، گزیده‌ای از کتاب کلیله و دمنه، ارائه شده است. این کتاب در علم سیاست و آیین کشورداری در جهان نوشته شده که توسط «نصرالله منشی» به فارسی برگردانده شده است.

مجموعه «به‌گزین» با رویکردی داستانی و حکایت‌محور، تهیه شده است. «گرمارودی» در ابتدا و انتهای این مجموعه، مقدمه و پی‌نگاشتی ارائه کرده و اهمیت و ویژگی‌های «قابوسنامه» را یادآور شده است. او در مقدمه کتاب توضیح می‌دهد؛ بیشتر حکایت‌هاو شعرهایی که در این کتاب ارائه شده است به برانگیختن دانش‌اندوزی و خردورزی و حکمت عملی یعنی «اخلاق» پرداخته است. در جلد پنجم از این مجموعه، گزیده‌ای از کتاب قابوسنامه به قلم «عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر بن قابوس بن وشمگیر بن زیاد» ارائه شده است. قابوسنامه کتابی اندرزنامه است که مطالب آن به‌صورت نصیحت و پند بیان می‌شود.

بخش مهمی از منابع فرهنگ ایرانی، منابع روایی داستانی از اسطوره‌ها تا افسانه‌هاست. گذشته از متن‌های سنتی که افسانه‌ها و قصه‌های ایرانی را پدید آورده‎‌اند، نخستین تلاش‌ها در این زمینه، از سوی صادق هدایت، انجوی شیرازی و صبحی صورت گرفت و کسانی مانند احمد شاملو در فرهنگ کوچه بسیاری از قصه‌ها را ثبت و ضبط کردند. نویسندۀ این اثر با توجه به درک افسانه‌های تمثیلی به مثابۀ دانش فرهنگی، در این کتاب می‌کوشد کاربردها و کارکردهای افسانه‌های تمثیلی را در فرایند فرهنگ‌پذیری نشان دهد و ابزار لازم را برای تحلیل این‌گونه را در اختیار مخاطبان قرار دهد.

این کتاب مشتمل بر پنج حکایت از کتاب «سیاستنامه»، اثر «خواجه نظام‌الملک» با عنوان‌های «خیانت راست روشن»، «عضدالدوله و قاضی خائن»، «حکایت پارچه‌فروش و مردان کوهستان»، و... است. این حکایت‌ها شامل پندواندرزهای خودِ خواجه نظام‌الملک در زمینه راه‌ورسم فرمانروایی، کشورداری، اخلاق، و سیاست پادشاهان است.

این حکایت، نخستین بار در کتاب «عجایب‌المخلوقات»، اثر «محمد بن احمد طوسی» آمده است و بعدها زنده‌یاد «فضل‌الله مهتدی (صبحی)» با پایان‌بندی، نثر، منطق داستانی و محتوایی متفاوت، آن را روایت کرده‌ است. ساختار اصلی قصه این است که روزی حمالی برای انتقام از رمال‌باشی دربار، به رمالی روی می‌آورد. از بختِ بلندش، انگشتری گمشده دختر پادشاه را پیدا می‌کند و به دربار راه می‌یابد و رمال‌باشی شاه می‌شود و... .

ناز و نیاز یکی از عناوین مجموعه‌ «خرده مینا بر خاک» است که گزیده‌ای از مقالات شمس تبریزی را در سه فصل به خوانندگان ارائه داده است:بخش نخست آفتاب و مهتاب: شامل روایت‌های شمس درباره خود و زندگی‌اش؛ بخش دوم: دست در زیر زنخ: شامل گفته‌های تأمل برانگیز شمس از نگاه یک داستان‌نویس وبخش سوم، شتر بر بام: شامل تمثیل‌ها و حکایت‌هایی که شمس تعریف کرده است و پیش از همه، پیشگفتاری درباره معرفی اجمالی شمس به خواننده.

گلستان‌خوانی برای کم‌حوصله‌ها یکی از عناوین مجموعه‌ «خرده مینا بر خاک» است که با هدف بازخوانی شاهکارهای نثر کهن فارسی شکل گرفته و در آن 85 حکایت از گلستان گزیده شده است و مؤلف هرجا که لازم بوده کلمات دشوار حکایت‌ها را معنی کرده است. کتاب به‌جز دیباچه کوتاهی درباره زندگی سعدی و فهرست منابع مورد استفاده خود، دو فصل کوتاه دیگر برای کتاب درنظر گرفته است که شامل تک‌بیت‌های ماندگار و نکته‌های نغز برگرفته از گلستان است.

حکایت‌های دینی به انواع و اقسام شکل‌ها برای کودکان بازگو شده‌اند. در مجموعۀ 12 جلدی حاضر که این کتاب جلد ششم آن است و «حکایت‌های مهر» نام دارد، به مناسبت 30 روزه بودن این ماه، 30 حکایت کوتاه دینی دربارۀ آداب و رسوم مذهبی، به زبان کودکانه آمده‌است. به گفتۀ نویسنده، این حکایت‌ها از منابع معتبری مثل «بحارالانوار» استخراج شده‌اند.

حکایت‌های دینی به انواع و اقسام شکل‌ها برای کودکان بازگو شده‌اند. در مجموعۀ 12 جلدی حاضر که این کتاب جلد پنجم آن است و «حکایت‌های مرداد» نام دارد، به مناسبت 31 روزه بودن این ماه،31 حکایت کوتاه دینی دربارۀ آداب و رسوم مذهبی، به زبان کودکانه آمده‌است. به گفتۀ نویسنده، این حکایت‌ها از منابع معتبری مثل «بحارالانوار» استخراج شده‌اند.