دفاع مقدس

کتاب «خانم دکتر» از مجموعه‌ی قهرمان من می‌باشد که داستانی واقعی و الهام‌بخشی از زندگی شهیده پروین ناصحی اولین بانوی جراح عمومی ایران را روایت می‌کند. این کتاب با زبانی ساده و روان به معرفی این جراح توانمند می‌پردازد که با وجود محدودیت‌ها توانست به آرزویش برسد. داستان‌های کتاب، مخاطبان را با مفاهیمی چون امید، ارزش‌های انسانی و تلاش در زندگی آشنا می‌سازد.

کتاب «آقای دکتر» از مجموعه‌ی «قهرمان من» می‌باشد که داستانی جذاب و آموزنده از زندگی شهید مصطفی چمران روایت می‌کند، مردی خدادوست و بی‌نظیر که زندگی در غرب را فدای دفاع از میهن کرد و در هشت سال دفاع مقدس، پایه‌گذار ستاد جنگ‌های نامنظم شد. داستان‌های کتاب، مخاطب را با مفاهیم ارزشمندی چون ایثار، شجاعت، استقامت و عشق به وطن آشنا می‌سازد.

یکی از شیوه‌های روایتگری، خاطره‌نویسی به شیوه جمع‌نگارانه می‌باشد. «پلاک پ» حقایق زنان حماسه‌ساز دفاع‌مقدس در شهر شیراز را از پاییز 1359 لحظه شروع جنگ تا پایان امضای قرارداد 598 به‌صورت دنباله‌دار روایت می‌کند. این شیوه نگارش از آنجا که دفاع مقدس را از زاویه نگاه زنانه روایت کرده، مغتنم و قابل بهره‌برداری است. نقطه عطف کتاب ساختمانی نیمه‌کاره است که در آن خانم‌های خیاط‌، نان‌پز، و ... کنار هم قرار می‌گیرند و با خاطره‌های تلخ و شیرین خود، اعم از مادرشدن حین کار پشتیبانی تا نائل‌شدن به مقام پرافتخار مادری شهدا، خواننده را همراه روزهای خود می‌کنند و نام‌شان به عنوان زنان پشتیبان دفاع‌مقدس در تاریخ ثبت شده است.

کتاب «ابتکار در کارزار» از حل‌مسائل دفاع‌مقدس توسط همه مردم می‌گوید. وقتی که جمهوریت و مردم وسط صحنه باشند؛ خلاقیت‌ها و ابتکارها و توان‌ها به صحنه می‌آیند و اینجاست که دشمن حیرت می‌کند و «کم من فئة قلیلة غلبت فئة کثیرة باذن اللَّه» خواهد شد. کتاب روایتگر ابتکارات و خلاقیت‌های ساکنان کویرِ یزد در دفاع مقدس است ابتکاراتی که از سرچشمه وجودی انسان کویرنشین جوشیده و در جغرافیای جبهه سرریز شده است. ابتکاراتی که هرچند ساده و در ظاهر کوچک به نظر می‌رسند، اما برکاتی هستند که از حرکت انسان کویر شکل گرفته‌اند و مجموع آن‌ها برشی از زیست انسان جبهه را تشکیل داده‌اند.

کتاب روایت زندگی و خاطرات شهیدحاج‌اکبر شیرازی فرمانده یگان دریایی لشگر 17 علی بن ابی‌طالب (ع) می‌باشد. طلبه‌ای که در دوجین مسئولیت‌های نظامی‌اش خوش درخشید. کمیته انقلاب‌اسلامی دهبید استان فارس را پایه گذاشت. فرماندهی گردان تبوک در عملیات بیت‌‏المقدس را بر عهده داشت؛ مسئول آموزش پادگان 21 حمزه تهران و پادگان شهدای خیبر قم بود و اوج درخشش این طلبه در عملیات کربلای 4 با شهادتش رقم خورد. این روایات ناب، بخشی از زندگی جهادی حاج‌اکبر شیرازی می‌باشد.

این اثر با زبان طنز، داستان سه نوجوان است که اتفاقات تلخ و شیرینی را در محله و مدرسه رقم می‌زنند و سپس تحت تأثیر دوستان شهید خود به جبهه می‌روند. در بخشی از این کتاب آمده است: «برای آمادگی جسمانی، پیاده‌روی زیاد می‌رفتیم. باید شیوه‌ی نزدیک شدن به دشمن بدون اینکه متوجه ما بشه رو تمرین می‌کردیم. تمام تجهیزات نظامی رو طوری باید به خودمون می‌بستیم که ...».

این رمان بر اساس یک داستان واقعی با نگاهی به زندگی یک خانواده عراقی و ظلم رژیم بعث عراق به کردنشینان و اهالی حلبچه نوشته شده است. داستان کتاب در حلبچه، کوهستان‌های کردستان، شکارگاه پرور سمنان و شهر سمنان اتفاق می‌افتد. هناسه نام مادر خانواده‌ای از کردستان عراق است که تحت ظلم رژیم بعث قرار می‌گیرند. ظلم و فشار روی این خانواده در حدی است که مجبور به ترک وطن و مهاجرت به ایران می‌شوند و این خود شروع ماجراهای پرفراز و نشیبی برای این خانواده است. رمان تأثیرات جنگ بر بنیان خانواده، تبعات دوری، دلهره و دلتنگی آدم‌ها را شرح می‌دهد و سعی دارد تلاش و استواری یک زن را برای حفظ خانواده‌اش نشان دهد.

کتاب نورچشمی روایتی جالب از روزهای قبل از جنگ تحمیلی و آغاز آن در خرمشهر است و به خوبی توانسته فضای آن روزها را ترسیم کند. شخصیت اول داستان که یک نوجوان ضعیف به نظر می‌رسد در بحبوحه جنگ پدر و خواهر کوچکش را ازدست می‌دهد و بار مسئولیت زندگی به دوشش می‌افتد در اینجاست که به خاطر شرایط بحرانی سعی می‌کند قوی باشد و به دیگران کمک کند. از آن‌جا که او علاقه زیادی به عکاسی دارد و یک دوربین هم هدیه گرفته است، شروع به ثبت خاطرات می‌کند. البته به نوعی با این کار سعی می‌کند عکس‌هایی از مادران و کودکان شهید یا مجروح بگیرد تا بعدها شناسایی شوند. این تلاش نوجوان و یافتن وظیفه در هنگامه جنگ و بعدها یافتن گمشده‌ها در عکس‌ها قابل تقدیر است.

اثر داستانی از تاریخ پرتلاطم ایران و درگیری میان ارتش عراق و رزمندگان ایرانی در نبرد اول خرمشهر است. جایی که صدای خمپاره‌ها و فریادهای جنگ، زمزمه‌های زندگی را در هم می‌ریزد. دربخشی از کتاب می‌خوانیم: «تمام خانه را جوریده بود تا چیزی بردارد که او را با هر بار نگاه کردن یاد شبیر بیاندازد؛ چیزی پیدا نکرده بود و فکر کرده بود چه چیزی بهتر از رسول؟ اما حالا دست‌هایش را روی دهان پاره جگرش گذاشته بود و صدای گریه خفه و خفه‌تر می‌شد.»

نویسنده این اثر در قالب رُمان به بیان دغدغه‌ها و مشکلات نوجوانان در مواجهه با مقوله‌هایی مانند جنگ، فقدان، عشق و مرگ با محوریت خرمشهر در دوران دفاع مقدس، پرداخته است. داستان مردمانی است که طعم تلخ جنگ را چشیده‌اند و با گذر هزاران روز و شب نتوانستند، آن تلخی آغشته به خون و از دست دادن‌ها را فراموش کنند. روایت تمام تنورهای خاموش خرمشهر باشد که روزگاری آخرین پناه دختران و زنان جنگ‌زده شدند تا حرمت‌شان را در برابر دست‌های ناپاک متجاوز حفظ کنند. در بخشی از کتاب آمده است: «... در جنگ جایی امن پیدا می‌شود؟ شهری که در تیررس دشمن قرار دارد و جانش از قدم‌های بی‌امان عراقی‌ها و تانک‌های‌شان به لرزه افتاده، ...».