دفاع مقدس

یکی از شیوه‌های روایتگری، خاطره‌نویسی به شیوه جمع‌نگارانه می‌باشد. «پلاک پ» حقایق زنان حماسه‌ساز دفاع‌مقدس در شهر شیراز را از پاییز 1359 لحظه شروع جنگ تا پایان امضای قرارداد 598 به‌صورت دنباله‌دار روایت می‌کند. این شیوه نگارش از آنجا که دفاع مقدس را از زاویه نگاه زنانه روایت کرده، مغتنم و قابل بهره‌برداری است. نقطه عطف کتاب ساختمانی نیمه‌کاره است که در آن خانم‌های خیاط‌، نان‌پز، و ... کنار هم قرار می‌گیرند و با خاطره‌های تلخ و شیرین خود، اعم از مادرشدن حین کار پشتیبانی تا نائل‌شدن به مقام پرافتخار مادری شهدا، خواننده را همراه روزهای خود می‌کنند و نام‌شان به عنوان زنان پشتیبان دفاع‌مقدس در تاریخ ثبت شده است.

کتاب «ابتکار در کارزار» از حل‌مسائل دفاع‌مقدس توسط همه مردم می‌گوید. وقتی که جمهوریت و مردم وسط صحنه باشند؛ خلاقیت‌ها و ابتکارها و توان‌ها به صحنه می‌آیند و اینجاست که دشمن حیرت می‌کند و «کم من فئة قلیلة غلبت فئة کثیرة باذن اللَّه» خواهد شد. کتاب روایتگر ابتکارات و خلاقیت‌های ساکنان کویرِ یزد در دفاع مقدس است ابتکاراتی که از سرچشمه وجودی انسان کویرنشین جوشیده و در جغرافیای جبهه سرریز شده است. ابتکاراتی که هرچند ساده و در ظاهر کوچک به نظر می‌رسند، اما برکاتی هستند که از حرکت انسان کویر شکل گرفته‌اند و مجموع آن‌ها برشی از زیست انسان جبهه را تشکیل داده‌اند.

کتاب روایت زندگی و خاطرات شهیدحاج‌اکبر شیرازی فرمانده یگان دریایی لشگر 17 علی بن ابی‌طالب (ع) می‌باشد. طلبه‌ای که در دوجین مسئولیت‌های نظامی‌اش خوش درخشید. کمیته انقلاب‌اسلامی دهبید استان فارس را پایه گذاشت. فرماندهی گردان تبوک در عملیات بیت‌‏المقدس را بر عهده داشت؛ مسئول آموزش پادگان 21 حمزه تهران و پادگان شهدای خیبر قم بود و اوج درخشش این طلبه در عملیات کربلای 4 با شهادتش رقم خورد. این روایات ناب، بخشی از زندگی جهادی حاج‌اکبر شیرازی می‌باشد.

«مجموعه طنز علاف‌ها» داستانک‌هایی از اتفاقات و رفتارهای خوشمزۀ رزمندگانی است که هر کدام انگیزه‌های خودشان را از حضور در جبهه داشتند و شبیه بقیه رزمنده‌ها نبودند. «راز عباس خروس» جلد دوم این مجموعه است. در این جلد راز عباس خروس بزن‌بهادر ساواک که شهری از جاهل بازی و چاقوکشی‌اش به خدا پناه می‌بردند چه بود که سر از جبهه درآورد و آنجا چه گردوخاکی کرد و با آن سبیل از بناگوش در رفته، رزمنده خط مقدم شد را می‌فهمیم. راستی برای عباس آقا خیلی مهم است درست صدایش کنید! نه چیزی کم، نه زیاد: فقط «عباس خروس».

«مجموعه طنز علاف‌ها» داستانک‌هایی از اتفاقات و رفتارهای خوشمزۀ رزمندگانی است که هر کدام انگیزه‌های خودشان را از حضور در جبهه داشتند و شبیه بقیه رزمنده‌ها نبودند. «مورچه انتحاری» جلد اول این مجموعه است. در مورچه انتحاری قصۀ مجی را می‌خوانیم که محله‌ای از دستش در عذاب بودند و روحانی مسجد با موافقت اعزام او به جبهه به دادش رسید. غافل از اینکه در جبهه سنگر علاف‌ها انتظارش را می‌کشد. مجید، عباس خروس، خسرو مخ و اِدی کرامت با چند رزمندهٔ عجیب دیگر از اعضای برجسته سنگر علاف‌ها بودند. از دست علاف‌ها سنگرشان هم آسایش نداشت چه برسد به نیروهای خودی و حتی دشمن!

کتاب حاضر مجموعه‌ای از خاطرات شفاهی باقر نیک‌سخن، دیده‌بان لشکر 17 امام‌علی‌بن‌ابیطالب (علیه‌السلام) است که در دوران دفاع‌مقدس نقش مهمی ایفا کرده است. این اثر با نثری روان، روایتگر زندگی یک نوجوان شجاع است که در دل سخت‌ترین لحظات جنگ، به مقاومت و ایثار روی آورد. باقر نیک‌سخن، از سنین نوجوانی وارد جبهه‌های نبرد شد و طی هشت سال دفاع‌مقدس، با دیدگاهی متفاوت از برجک‌های دیده‌بانی، صحنه‌های پرهیجان جنگ را از نزدیک مشاهده کرد. این کتاب، نه تنها خاطرات شخصی یک رزمنده را بازگو می‌کند، بلکه تصویری زنده از روحیه مقاومت، اتحاد و همبستگی مردم ایران در برابر دشمنان را به نمایش می‌گذارد و علاوه بر نمایش دلاوری‌های یک دیده‌بان، فرصتی برای بازخوانی ارزش‌های والای انسانی همچون وفاداری، شجاعت و همدلی است.

کتاب روایتی از زندگی شهید مدافع‌حرم حاج ابوذر غواصی را با قلمی روان و شیوا به رشته نحریر درآورده است. روایت مردی گم‌کرده راه که به زندان می‌افتد و بعدِ رهایی از زندان در تقابل بین راهِ درست و غلط می‌جنگد، درصدد جبرانِ گذشته برمی‌آید و قدم در مسیر خودسازی می‌گذارد. پاداش بردباری و تحمل رنج این راه، مدال پرافتخار شهادت است.

این کتاب بر اساس داستان واقعی سه هم‌کلاسی نوشته شده است که زندگی‌شان پر از ماجراجویی و طنز بوده است و از این مسیر، سربلند و افتخارآفرین به شهادت رسیدند. محمد رضائیان، مسعود هاشمی و ابراهیم ابراهیمی، سه نوجوان شجاع از علامرودشت لامرد هستند که در سنین 14 و 15 سالگی به خط مقدم جبهه در دوران دفاع مقدس پیوستند. داستانی که هم از فداکاری آن‌ها می‌گوید و هم از طنز و شادی‌هایشان در دل سختی‌ها. این کتاب در شش فصل جذاب و خواندنی، مخاطب را غرق در دنیای ماجراجویی می‌کند و با تصاویر هیجان انگیز که در لابه‌لای صفحات قرار گرفته، تجربه‌ای متفاوت را فراهم می‌کند.

کتاب حاضر روایت زندگی شهید اسماعیلی از کودکی تا شهادت را بیان می‌کند، محمدحسن اسماعیلی آدم پیچیده‏‌ای نبود. او معلم بود و برای امنیت کشور و دفاع از ارزش‌‏ها و آرمان‌‏های‌اسلامی، اسلحه به دست گرفت و به جبهه رفت تا اسلام زنده بماند. در کتاب می‌خوانیم: رؤیای کودکی‌ام، فوتبالیست‌شدن بود! دوست‌داشتم فوتبالیست درجه‌یکی باشم و در تیم‌ملی بازی کنم. راستش، همیشه با فوتبال حالم خوب‌وخوش بود. بعدها که بزرگ‌تر شدم، با انقلاب‌اسلامی دیدگاهم تغییر کرد. تصمیم گرفتم در کنار ورزشِ فوتبال، معلم باشم و دانش‌آموزان خوبی تربیت کنم. به همین دلیل، شغل معلمی را انتخاب کردم. با شروع جنگ تحمیلی، قلم را با اسلحه عوض کردم تا جور دیگری به اسلام خدمت کنم. دوست‌داشتم فقط‌وفقط سرباز خوبی برای رهبر و کشورم باشم!

دفاع هشت‌ساله‌ی ما عجایب فراوانی دارد. یکی از آن عجایب، حماسه کودکان است که اثر کار آن‌ها از یک فرمانده لشکر بیشتر بوده است. نمونه‌اش محمدحسین فهمیده و بهنام محمدی می‌باشد. این‌ دو پسر با اینکه سن بالایی نداشتند اما ایمان و شجاعتشان شگفتی‌ساز شد. کتاب سهام دختر ایران، دختری به نام سهام خیام را معرفی می‌کند که باوجود کمی سن، ایمان و شجاعتی از خود نشان می‌دهد که نه‌تنها پسرها بلکه ژنرال‌ها انگشت‌به‌دهان ماندند. حماسه‌ی این دختر شجاع خوزستانی را همه‌ی کودکان این سرزمین باید بخوانند و به ایرانی بودن خود افتخار کنند.