جنبه‌های روان‌شناسی

مادرها و دخترانشان دربارۀ مسائل بسیاری مانند احساسات، تغییرات بدن، مقررات، حریم خصوصی و دوستانشان حرفهای زیادی دارند که می‌توانند با هم در میان بگذارند. این کتاب نحوۀ آغاز گفت‌وگو دربارۀ مطالب مختلف، از شست‌وشو گرفته تا اطلاعات اساسی دربارۀ بدن، مسائل اجتماعی و موضوعات خانوادگی را نشان می‌دهد. در هر صفحه، مطالبی با عنوان "چطور بگویم" آمده است که کودک می تواند از آن‌ها استفاده کند یا جزئیات آن‌ها را طبق شرایط خودش تغییر دهد.

موفقیت در زندگی به سطح پشتکار بستگی دارد و علاقه و ثبات قدم برای رسیدن به اهداف بلندمدت فرد را به پیروزی‌های فردی و اجتماعی می‌رساند. کتاب حاضر می‌کوشد به مخاطب بیاموزد که توجه به استعدادها او را از حقیقت موفقیت دور می‌کند و در عوض، رمز موفقیت آدمی در ارتقای سطح پشتکار اوست. در سه بخش این کتاب دربارۀ چیستی ثبات قدم و دلیل اهمیت آن، تمرین‌ها و راه‌های پرورش پشتکار از درون آدمی به بیرون، و راه‌های تلقین پشتکار به خود مطالبی ارائه‌ شده‌اند.

رنگ‌آمیزی از تمرین‌هایی است که به گردش خون و فعالیت سلولی مغز کمک می‌کند. کتاب حاضر شامل نمونه نقاشی‌هایی است که از آثار هنرمندان انتخاب شده‌اند و برای رنگ‌آمیزی در این اثر جمع شده‌اند تا مخاطب بزرگ‌سال، با انجام درست این تمرین‌های رنگ‌آمیزی، بتواند ضمن کاهش اضطراب و استرس، خلاقیت و توانایی مدیریت احساسات یا تمایلات خود را بهبود بخشد. گردآورندۀ کتاب توصیه کرده است تمرین‌ها ترتیب خاصی ندارند و در هر زمانی که مخاطب میل داشته باشد انجام پذیر هستند.

معلمان بیشترین نقش را در بهبود کیفیت آموزش، پژوهش و خدمات اجتماعی مدارس ایفا می‌کنند. بدیهی است که دانش تخصصی آنان هنگامی می‌تواند کارایی مطلوبی داشته باشد که با روش تدریس مناسب مورد توجه مخاطب قرار گیرد. نویسنده در این کتاب موضوعات مورد نظر خود را در قالب چهار فصل تدریس، انواع تدریس، شخصیت و ویژگی‌های آن و ارتباط سبک تدریس و ویژگی‌های شخصیتی معلمان ارائه می‌کند.

تشخیص، آموزش و توان‌بخشی افراد استثنایی به آموزش‌ها و مهارت‌هایی نیاز دارد. نویسندۀ کتاب حاضر کوشیده است اطلاعات اساسی مورد نیاز را برای کمک به اهل فن در مسائل توانبخشی استثنایی در این کتاب گردآورد. رویکرد این کتاب درمان به شیوۀ شخص محور است که مهم‌ترین حیطة‌های مورد توجه آن عبارت‌اند از: مدیریت خود، مهارت‌های اجتماعی، شرکت در جامعه و امنیت. نویسنده دیدگاه‌ها و روش‌های مختلف را در هم آمیخته و در 14 فصل به موضوع پرداخته است. «انواع اختلال‌های ارتباطی، ناتوانی یادگیری، عقب ماندگی ذهنی، اختلال‌های رفتاری هیجانی، آسیب‌های شنوایی، بینایی و جسمی، اختلال‌های طیف اتیسم و ناتوانی‌های شدید چندگانه» از دیگر موضوعات این کتاب هستند.

دانش و آگاهی انسان دربارۀ دنیای اجتماعی و شناخت احساسات و اعمال دیگران و ایجاد روابط سازگارانه با آن‌ها شناخت اجتماعی نامیده می‌شود. کودکان دارای رشد عادی توانایی برقراری مهارت‌های شناختی اجتماعی را کسب می‌کنند، اما کودکان دچار اتیسم قادر به این مهم نیستند. کتاب حاضر می‌کوشد در 17 فصل اطلاعاتی دراین باره به مخاطبان بدهد. یادگیری اجتماعی، شناخت اجتماعی و رشد این شناخت اولین فصل‌های کتاب هستند. در فصل‌های بعد موضوع «کفایت اجتماعی و کوری ذهن» مطرح می‌شود. چندین فصل از کتاب اختصاص دارد به بیان و توضیح نظریه‌هایی مثل «وانمودسازی، تقلید و هم‌نوایی، توجه مشترک، انسجام مرکزی، نرون‌های آینه‌ای، کارکردهای اجرایی، یکپارچه‌سازی حسی». در فصل هفدهم کتاب انواع هیجان ها برشمرده‌شده‌اند.

اختلال ‌های طیف اتیسم نقص عصب تحولی هستند و موجب محدودیت شناختی و رفتاری می‌شوند و افراد مبتلا درک درستی از واقعیت‌های جاری ندارند. مولف در کتاب حاضر کوشیده است اختلال اتیسم را به طور کامل و با تمام جزئیات آن به مخاطب بشناساند. کتاب در نه فصل تدوین شده و در ابتدا «تاریخچه و سیر تحول، انواع اختلال‌های طیف اتیسم، ارزیابی و تشخیص اختلال‌های اتیسم، اختلال اتیسم و ویژگی‌های افراد مبتلا به اتیسم» مطرح شده‌اند. در ادامه، نویسنده دربارۀ علت شناسی اتیسم و نیز مداخله و راه‌های درمان بحث کرده است. در فصل آخر نیز رفتار کودک اتیستی به طور کارکردی ارزیابی شده است.

کم رویی مانع از دوست‌یابی و آشنایی با تجربه‌های جدید می‌شود. این کتاب شامل بیش از چهل فعالیت شاد است که بچه‌ها و والدین ‌می توانند برای ایجاد اطمینان و اعتماد به نفس انجام دهند. اولین فعالیت این کتاب به مخاطب کمک‌می‌کند یک نظام پاداشی برای تقویت کم‌رویی در نظر بگیرد. سایر فعالیت‌ها در کسب اعتماد به نفس بیشتر و تعامل راحت‌تـ‌ر کمک می‌کنند. از جمله مواردی که در کتاب به آن‌ها تأکید می‌شود، عبارت‌اند از: پذیرفتن خود، جسوربودن در مواقع ضروری، پیداکردن دوستان جدید.

پذیرش مرگ برای همه و به خصوص برای کودکان بسیار سخت است. کتاب حاضر از مجموعۀ «چی مثل چی» برای کودک و به زبان کودکانه، از زندگی و جان انسان، و نیز مرگ و از دست دادن می‌گوید. نویسنده زندگی را شبیه باد دانسته است که چون دیده نمی شود و لمس یا حس نمی شود، درک آن مشکل است. او با ارئۀ نمونه‌هایی، مخاطب را به این باور می‌رساند که جان وجود دارد. در عین حال، نشانه‌هایی را که از رفتن و نبود جان پدیدار می‌شوند نیز به مخاطب معرفی می‌کند و او را راهنمایی می‌کند چگونه بتواند نبود و فقدان عزیزانش را تحمل کند.

حفظ و استحکام بخشیدن به روابط درون خانواده به دانستن نکاتی نیاز دارد. کتاب حاضر با تحلیل روان‌شناسانۀ روابط درون خانواده و شناساندن کارکردهای خانواده می‌کوشد ویژگی‌های انواع خانوادۀ موفق و ناموفق را برشمارد. مطالب کتاب در سه فصل اصلی تنظیم شده‌اند: فضای روانی حاکم بر خانواده، روابط درون خانواده و کارکردهای خانواده. موضوعاتی مثل تنش زدایی، سلطه‌گری و سلطه‌پذیری، الگوهای تعاملی خانواده، انواع الگوهای وابسته و سلطه‌گر، و کارکردهای زیستی، روانی و اجتماعی از جمله مطالب کتاب هستند.