فعالیت‌های علمی

داستان‌ها، در عین سرگرم‌کنندگی، پندآموز نیز هستند. مجموعه کتاب‌های «قصه‌های دیروز، پندهای امروز» داستان‌هایی آموزنده را دربرگرفته‌است. در کتاب حاضر دو داستان آمده‌است. داستان «آش ماهی» پرورش مهارت «رعایت انصاف» را مد نظر دارد و داستان دوم مهارت «حمایت‌کردن» را به کودک می‌آموزد. هر دو داستان از داستان‌های کتاب «مرزبان‌نامه» گرفته شده‌اند و همگام با آزمون‌های پرلز، به بهبود سواد خواندن مخاطب کمک می‌کنند.

با توجه به گفتۀ نویسنده، شناخت طبیعتی که ما را محاصره کرده است، کودکان را پر مایه می‌کند. این شناخت، آن‌ها را با علم بوم‌شناسی آشنا می‌کند و باعث احترام گذاشتن آنان به سیاره‌ای که در آن هستند، می‌شود. "ماریا مونته‌سوری" که این کتاب بر پایۀ آموزش‌های او است،ابزارهای آموزشی فراوانی طراحی کرده است تا کودک بتواند از خردسالی با آن‌ها کار کند. هدف از فعالیت‌ها و آزمایش‌های این کتاب، تشویق کودک به مشاهدۀ جهان از طریق دست‌ورزی و آزمایش است. در این کتاب، صد فعالیت در ارتباط با این موضوعات طراحی شده است: جغرافیا، طبیعت و گیاهان، دنیای جانوران، فیزیک و زمان.

"لیو" و "امی" می‌خواهند امروز با پدر و مادرشان برای گردش به طبیعت بروند. وارد جنگل که می‌شوند با موجودات و گیاهان زیبایی برخورد می‌کنند. برای همین سرعتشان کمتر می‌شود تا هر چه می‌بینند، جمع کنند؛ از پرهای رنگی پرنده‌ها گرفته تا آفت گیاهان و برگ و سنگ. آن‌ها گردش شگفت‌انگیزی را تجربه کردند و تا مدت‌ها می‌توانند چیزهایی را که به خانه بردند، بررسی کنند.

یک روز صبح "لیو" و "امی" کنار پنجره نشسته بودند و نقاشی می‌کشیدند که ناگهان چیزی به پنجره برخورد کرد. یک پرنده. هر دو به حیاط دویدند تا ببینند چه بلایی سر پرنده آمده است. مادر با یک جعبه به آن‌ها ملحق می‌شود تا پرنده را درون آن بگذارند. هیچ‌کدام نمی‌دانند چه اتفاقی افتاده است. برای همین، مادر با دوستش که اطلاعات زیادی دربارۀ پرنده دارد تماس می‌گیرد. در همین لحظه...

آموزش به روش مونته‌سوری، به کودک دیدی کلی‌نگر دربارۀ جهان می‌دهد و کشف و شناخت علوم گوناگون را به روشی نظام‌مند برای او ممکن می‌سازد. تمریناتی در این کتاب وجود دارد تا کودک به کمک آن‌ها جهان اطراف خود را بهتر بشناسد. موضوعاتی مثل جغرافیا، گیاه‌شناسی، جانوران و زمان از سرفصل‌های این کتاب هستند. در هر بخش کودک می‌تواند با بریدن، رنگ کردن، چسباندن و نوشتن موارد مختلف، موضوعات مورد نظر را عمیق‌تر درک کند.

بنا بر تعریف کتاب، گاهی عادت‌های بد دانش‌آموزان در دیدن و شنیدن، که البته دو ابزار مهم یادگیری نیز هستند، باعث کم شدن دقت و یادگیری آنان در کلاس می‌شود. بعضی از کودکان اغلب در حال جنب و جوش هستند و روی کاری که می‌کنند تمرکز ندارند. در این کتاب، تمرین‌هایی هنری در قالب نقاشی، پازل، قصه و سرود طراحی شده است. در این تمرین‌ها مفاهیم اساسی یادگیری و پیش‌نیازهای دقت و تمرکز وجود دارد تا کودک آمادگی ذهنی‌اش را برای یادگیری مفاهیم جدید بالا ببرد. از تمرین‌ها می‌توان به کامل کردن نقطه‌چین‌ها، قرینه‌یابی، پیدا کردن راه مارپیچ و پیدا کردن شباهت‌ها و تفاوت‌ها اشاره کرد.

بر اساس متن کتاب، خواندن و نوشتن مهم‌ترین عامل در انتقال افکار و عواطف انسان به شمار می‌رود. برای تقویت مهارت نوشتن دانش‌آموزان باید به دنبال تقویت حافظۀ دیداری و شنیداری آنان بود. در این کتاب، برای کودکانی که در حافظۀ دیداری یا شنیداری اختلال دارند، تمرین‌هایی تدوین شده است تا این مشکل حل شود. ابتدای کتاب نحوۀ انجام تمرینات ذکر شده است. بعضی از فعالیت‌ها عبارتند از: گفتن کلمات بر اساس ترتیبی که می‌شنوند، گفتن اولین کلمه‌ای که می‌شنوند و پاسخ به سوالاتی که کودک را به فکر وا می‌دارد؛ مثل پیدا کردن شباهت‌ها در ذهنش یا یافتن چرایی و چگونگی بسیاری از مفاهیم، فعالیت‌ها و اتفاقات روزمره.

دو دوست شجاع می‌خواهند سوار بر "چرخۀ وحشت" شوند. آن‌ها شاید کمی ترسیده باشند. اما تصور چیزهای ترسناک‌تر، کمی از ترسشان می‌کاهد؛ مثلا یک وان پر از عنکبوت‌های پشمالو، یک گودال پر از مواد مذاب، یک تابه پر از مورچۀ سرخ شده. این دو دوست بالاخره خواهند فهمید که قرار نیست چرخۀ وحشت به اندازۀ یک موجود عجیب و غریب با چشم‌های صورتی و دندان‌های مودار ترسناک باشد.

این صندلی مال من است. نه! مال من است. من اول روی آن نشستم پس مال من است. الان من روی آن نشستم پس مال من است. کسی می‌داند دعوای این دو دوست بر سر یک صندلی تا کجا می‌خواهد ادامه پیدا کند؟ بهتر نیست موضوع صندلی را رها کنند و بروند جایی دیگر تا بازی کنند؟

این دو دوست پشمالو قبول نمی‌کنند که کدامشان کوچک است و کدام‌یک بزرگ. آن‌ها تمام دوستان دیگرشان را که شبیه خودشان هستند می‌آورند تا این مشکل را حل کنند. اما ناگهان مشکل خیلی بزرگ‌تری به وجود می‌آید. یک موجود خیلی خیلی بزرگ کنارشان می‌ایستد و تمام معادلات کوچک و بزرگ آن‌ها را به هم می‌زند. انگار همه چیز به این بستگی دارد که چه کسی کنارت ایستاده است...