متوسطه نظری

با تفرج در تاریخ اندیشه ادب و عرفان می‌توان اهداف عالی انسان را در کلام عاشقان خرد و اندیشه جشت‌وجو کرد و با بهره‌گیری از فلسفه تربیتی اسلام راه را به سوی شایستگی خلیفه خداوند بودن در زمین گشود. در این اثر با سیر در تاریخ شعر و فرهنگ کشورمان و بینش عالمان اخلاق، دین و فلسفه نظریات تربیتی ادبا و عرفای ایرانی اسلامی بیان شده است. در کنار آنها تعریف فلسفه و عرفان و چگونگی پیدایش تصوف ذکر شده و ماهیت و معیار ارزش‌شناسی در زمینه اخلاق بررسی شده است.

این کتاب به معرفی و شرح دوران زندگی محمدبهمن بیگی، از معلمان بزرگ عصر پهلوی، اختصاص دارد. وی مردی از تبار ایل و عشایر قشقایی بود که دعوت به قیام مقدس الفبا یا همان سوادآموزی را در میان عشایر بنیان نهاد و از خود پنج کتاب به یادگار گذاشت که می‌توان از آن‌ها با عنوان «خمسه بهمن بیگی» نام برد. در کتاب حاضر نمونه‌ای از اشعار درسی نیز مشاهده می‌شود.

از آنجا که دانش پزشکی و ریاضیات عمده‌ترین و مهم‌ترین بخش از پیشرفت‌ها و نوآوری‌های مسلمانان در حوزه علم را تشکیل می‌دهند، نگارنده در این کتاب می‌کوشد نقش مسلمانان به‌ویژه ایرانیان را در پیشبرد دانش پزشکی بازنمایی کند و با نگاهی بی‌طرفانه به تحلیل روندها و ساخت‌های آن بپردازد.

نقش و سهم مسلمانان در رشد و بالندگی علوم و فنون، به‌ویژه علم پزشکی، از جایگاه رفیعی برخوردار است. در این کتاب به معرفی آثار طبی نوشته شده در طول تاریخ پرداخته می‌شود. در هر معرفی نام اثر، نام نویسنده، تاریخ نشر، نام نشر و توضیحی درباره محتوای آن اثر ارائه شده است.

نگارنده در این کتاب بر آن است که تصویری روشن از روش‌های طبقه‌بندی علوم نزد علمای متقدم اسلامی عرضه دارد تا از این راه زمینه و بستر مناسبی برای شناخت درست جایگاه و جوهر علوم در تمدن اسلامی فراهم آورد و آن‌گاه به بررسی مفاهیم و مقولات علمی نزد دانشمندان مسلمان بپردازد.

ریاضیات و اخترشناسی از نخستین مراحل شکل‌گیری تمدن عظیم اسلامی حضوری پررنگ و درخشان داشته است. کتاب حاضر ترجمه‌ای از کتاب «ریاضی‌دانان، اخترشناسان و دیگر محققان تمدن اسلامی» تألیف گالینا یا ولوونا ماتویوسکایا است. این کتاب اصطلاحات و افزوده‌هایی از جمله نام و معرفی دانشمندان علم ریاضی و نجوم و نیز اسامی افرادی که در آن کتاب از قلم افتاده‌اند را شامل می‌شود.

این کتاب ادامه کتاب‌ دوم، جلد اول از کتاب «تاریخ علم در فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» است که در آن به معرفی دانشمندان و اندیشمندان دانش ریاضیات و نجوم در جهان اسلام و آثار مسلمانان در این زمینه براساس کتابی از یاولوونا ماتویوسکایا پرداخته می‌شود.

خلاقیت در انسان پدیده‌ای چالش‌پذیر و مجذوب‌کننده است. خلاقیت به نوبه خود پیامدهای گوناگونی دربردارد و عوامل متعددی در رشد آن مؤثرند. خانواده‌ مهم‌ترین نقش را در کنترل، هدایت و ظهور خلاقیت دارد. در این کتاب سعی شده است خواننده گام‌به‌گام با مفاهیم مرتبط با موضوع خلاقیت آشنا شود. در پایان آزمون‌هایی برای سنجش خلاقیت قرار گرفته است تا مخاطب بتواند میزان خلاقیت خود را بسنجد.

«تاریخ علم» به معرفی اجمالی برخی از کتابخانه‌های مهم منطقه خاورمیانه و اروپا که دارای نسخه‌های خطی عمده هستند، پرداخته است. در ادامه، کتاب گزارشی از موجودی و تعداد تقریبی نسخه‌های خطی آن‌ها ارائه داده و نیز درباره موجودی نسخه‌های خطی تاریخ علم و فهرست‌های اختصاصی علوم متفاوت بحث کرده است.

این اثر به شناخت، طبقه‌بندی و مفاهیم علوم در تمدن عظیم اسلامی اختصاص دارد و در آن به فراخور مجال به علوم ریاضی، نجوم و شیمی پرداخته و نقش و سهم مسلمانان در رشد و بالندگی این علوم بازشناسی می‌شود.