ادبیات کلاسیک

این داستان که از مجموعه «داستان‌های شکسپیر» است، روایت دلباختگی «سانیو» به «پورشیا» است. او مردی ونیزی، نجیب‌زاده، جوان و سرشار از خصلت‌های نیکوست و پورشیا دختری دلرباست. پدر دختر، تصویر او را در یکی از صندوق‌های طلایی، نقره‎ای و مسی پنهان کرده است. پورشیا خواستگاران بسیاری دارد و شرط ازدواج با او دست یافتن به این عکس است و... .

این داستان که از مثنوی معنوی اقتباس شده، همان داستان طوطی و بازرگان است که با اندکی تفاوت بازآفرینی شده است. طوطی بازرگان با شنیدن عکس‌العمل دوستانش می‌میرد و بعد از باز شدن در قفس به پرواز در‌می‌آید. بازرگان اجازه می‌دهد که طوطی آزادانه در باغ او زندگی کند. بعد از مدتی طوطی به همراه طوطی دیگری نزد بازرگان باز می‌گردد و حالا بازرگان دو طوطی زیبا دارد.

«هیلاری دَری»، دختر شاه پریان، بدون اجازه پدرش با شاهزاده هفت کشور، پَتَش‌خوارگر، ازدواج می‌کند. برادر هیلاری شبانه به خانه آن‌ها می‌رود و خواهرش را می‌دزد و به سرزمین پریان می‌برد. پتش‌خوارگر به دنبال همسرش به آن سرزمین می‌رود و برای اینکه همسرش را به خانه بازگرداند، به خواسته‌های شاه پریان تن در می‌دهد.

این داستانی عامیانه است که سینه به سینه نقل شده و به رشته تحریر درآمده است، به همین علت روایت‌های متفاوتی از آن وجود دارد. در بعضی از روایت‌ها تعداد سوزن‌هایی که به سینه شاهزاده فرو رفته، به جای چهل، هفت عدد است و در روایت‌های دیگر خبری از سوزن نیست. یکی از عناصری که در این بازنویسی به چشم می‌خورد، وجود زن جادوگر است که در اصل داستان وجود ندارد و معلوم نیست که شاهزاده چرا، چطور و حتی چه مدت است که طلسم شده است.

گل و نوروز از افسانه‌های عامیانه‌ای است که به ادبیات راه پیدا کرده است. فرزند پادشاه به دنیا می‌آید؛ ولی برخلاف انتظار، نوزاد دختر است. پادشاه با خشم فرمان می‌دهد که هیچ کس نباید از دختر بودن نوزاد باخبر شود و نام یک پسر را بر او می‌گذارد و دستور می‌دهد پوششی برایش فراهم شود که دختر بودنش پنهان بماند؛ اما طولی نمی‌کشد که پادشاه سخنان خود را فراموش کرده و نام گل را برای دخترش اتنخاب می‌کند.

داستان زال و رودابه از شاهنامه فردوسی گرفته شده و یکی از عاشقانه‌ترین روایت‌های شاهنامه است. زال، جوان سپیدمو عاشق دختر فرمانروای کابل می‌شود. کتاب حاضر شکل جدیدی از داستان زال و رودابه است که نویسنده با افزودن چند شخصیت جدید، آن را از شکل مرسوم خارج و برای نوجوانان جذاب‌تر کرده است.

روایتی عاشقانه بر‌گرفته از منظومه‌ای مربوط به قرن نهم هجری و سروده امین‌الدین محمد صافی است که ماجراهایی سلسله‌وار از عشق بهرام، شاهزاده روم و گل‌اندام دختر پادشاه چینرا بیان می‌کند که در نهایت بعد از فراز و نشیب‌های بسیار، با وصال آن‌ها به پایان می‌رسد و بهرام بر تخت شاهی می‌نشیند. این گونه آثار نمونه‌هایی موفق از «عشق در ادبیات کودکان و نوجوانان» در متون کهن ادبیات فارسی است و می‌تواند در آشنا‌سازی نسل جوان با گنجینه ادب فارسی مفید باشد.

داستان این کتاب حکایت یک کنیز و دو برادر است. داستان «توپازخان و انسیه خاتون» ماجرای دلدادگی یک شاهزادة ایرانی به کنیزی تازه‌وارد است؛ عشق ممنوعه‌ای که برادر شاه را به سلطنت می‌رساند. تلاش دو عاشق برای رسیدن به هم، دلباختگی آنان را به زیبایی ترسیم می‌کند.

در این داستان در روایتی طنزگونه و با نگاهی تازه به قصه «عامره و هرمز» ـــ برداشتی آزاد از حکایت «اسب آبنوس» ـــ ، قصه عشق هرمز، ولیعهد جوان ایران زمین، به عامره، دختر پادشاه یمن، بازآفرینی شده است.

این داستان روایتی عاشقانه است که در الهی‌نامه و تذکرةالاولیای عطار نیشابوری از آن سخن به میان آمده است. در پایان داستان رابعه و بکتاش که حاضر نیستند از این عشق چشم بپوشند، به دست سربازان حارث (برادر رابعه) کشته می‌شوند. این گونه آثار نمونه‌هایی موفق از «عشق در ادبیات کودکان و نوجوانان» در متون کهن ادبیات فارسی است و می‌تواند در آشنا‌سازی نسل جوان با گنجینه ادب فارسی مفید باشد.