تفکر خلاق

تاریخچۀ مطالعات علمی در مورد خلاقیت و عناصر تشکیل‌دهندۀ آن به بیش از یک قرن نمی‌رسد. کتاب حاضر با هدف شناخت ماهیت خلاقیت (تفاوت خلاقیت با نوآوری، ارتباط آن با هوش، ویژگی‌های شخصیتی افراد خلاق)، ایده‌پردازی، تأثیر رفتار متقابل والدین و مربیان با دانش‌آموزان و ارائۀ پیشنهادهای لازم به آنان نگاشته شده است. راه‌های اولیۀ پرورش خلاقیت، زمینه‌های شکوفایی خلاقیت، نوشتن خلاق، بارش مغزی و مطالعۀ خلاق مطالب پایانی کتاب هستند.

پرورش خلاقیت در کودک همواره مورد توجه بزرگ‌ترها بوده‌است. کتاب پیش رو در شش فصل می‌کوشد مراحل خلاقیت را آموزش دهد. فصل اول با عنوان«سلامت فکری» به موضوع تولید ایده‌ها و راه‌حل‌های متعدد می‌پردازد و طوفان فکری را یکی از راه‌های پرورش آن می‌داند. در فصل دوم ابتکار مطرح می‌شود و دربارۀ پرورش آن و تجسم خلاق صحبت به میان می‌آید. در فصل «انعطاف‌پذیری» انواع تکنیک‌ها و تمرین‌های انعطاف‌پذیری مطرح می‌شوند. در فصل چهارم با عنوان«بسط» تمرین‌ها، بازی‌ها و نکات مهم این فرایند مطرح شده‌اند و فصل پنجم ویژۀ معلمان است و به شیوه‌های آموزش، و رعایت پنج اصل تفکر خلاق توجه می‌کند. در فصل ششم که مخصوص والدین است، با راه‌های پرورش خلاقیت و ویژگی‌های کودکان خلاق آشنا می‌شویم و نویسنده به والدین، دربارۀ پرورش خلاقیت، توصیه‌هایی می‌کند.

در این مجموعه، داستان موشی و جادوگر را می‌خوانید. این دو، دوست‌های خیلی خوبی برای هم هستند. گاهی جادوگر به موشی کمک می‌کند و گاهی موشی مشکلات جادوگر را حل می‌کند. اما موشی بدون اینکه جادو بلد باشد، همیشه فکرهای بهتری به سرش می‌زند.

در این داستان کودکان می‌آموزند که فکرهای جدیدی را که به ذهنشان می‌رسد، رها نکنند. کودکان یاد می‌گیرند که ایده‌های نو را جدی بگیرند، برایش وقت بگذارند و آن را پرورش دهند؛ چراکه می‌توانند با فکرهای نو دنیا را تغییر دهند.

معلمی را می‌توان سخت‌ترین کار ممکن نامید؛ زیرا برای کسب اعتماد دانش‌آموزان باید در حد یک روان‌شناس بود. کتاب حاضر گوشه‌ای از تجربیات معلمان را به نمایش می‌گذارد و مهارت‌های اداره کلاس، برقراری ارتباط، فنون ایجاد انگیزه در یادگیرندگان و چگونگی معلم کارآمد بودن را آموزش می‌دهد.

مهارت های زندگی توانایی‌هایی برای رفتارهای مثبت و سازگارانه هستند که افراد را برای رویارویی با چالش‌های زندگی آماده می‌سازند. کتاب حاضر به تعریف و بیان تاریخچۀ مهارت‌های زندگی می پردازد. سپس هدف از آن و زیرساخت‌های نظری آموزش مهارت‌های زندگی رابیان می‌کند. این مهارت‌های‌ دهگانه عبارت‌اند از: خودآگاهی، همدلی، برقراری رابطۀ مؤثر، روابط بین‌فردی، تصمیم‌گیری، حل مسئله، تفکر انتقادی، تفکر خلاق، مقابله با هیجان، و مقابله با استرس.در بخش سوم کتاب اهمیت این موضوع در دورۀ ابتدایی، با توجه به ویژگی‌های دانش‌آموزان این ردۀ سنی، بررسی و عنوان می‌شود.

جوامع بشری ‌به ‌نیک ‌اندیشان ‌نیازمندند. فکرکردن ‌به چگونگی مسائل، مشکلات ‌جامعه ‌را از هم می‌گشاید. به عقیده نویسنده این کتاب، ‌انسان‌ها به ‌تفکر مثبت ‌و توأم ‌با موفقیت نیاز دارند تا به تحولی بنیادی و دگرگونی در حرفه ‌و زندگی برسند. اما چگونه‌ باید اندیشید؟ این ‌همان چیزی ‌است‌ که‌ انسان‌های موفق‌ را از مردمان ناکام ‌جدا می‌سازد.کتاب به شرح این اندیشه می‌پردازد.

یکی از مباحث مطرح روز در زمینه‌ تعلیم و تربیت «آموزش تفکر به کودکان» است. این کتاب به دو نوع از انواع تفکر، یعنی تفکر سازمان‌دهنده و تفکر خلاق می‌پردازد. در تفکر سازمان دهنده کودک می‌آموزد با دقت بیشتری به محیط اطراف نگاه کند تا بتواند آن‌ها را نظم دهد. در تفکر خلاق ساخت‌های از پیش ساخته‌شده‌ ذهن سست می‌شوند و ساخت‌های نوین و متفاوت جایگزین آن‌ها می‌شوند.اثر حاضر که برای کودکان پنج تا هشت‌ساله مناسب است، می‌کوشد با ارائه‌تمرین‌هایی از ساده به مشکل، اهداف خود را محقق سازد.

اگر شما هم مانند اکثر مردم باشید، ذهن‌تان بی‌درنگ به‌سمت فعالیت‌های هنری مانند مجسمه‌سازی، طراحی یا موسیقی متمایل می‌شود. در بخش نخست کتاب، نگارنده به تعریف، فرایند و تکنیک‌ها و روش‌های فردی و گروهی و نیز نقش معلم در پرورش خلاقیت پرداخته است. در بخش دوم با تعریف نوآوری و شکوفایی شروع شده و سپس عوامل موثر بر شکوفایی استعداد مورد بحث قرار گرفته است. در بخش سوم، به بحث کارآفرینی و انواع آن، ویژگی‌های افراد و سازمان کارآفرین، کارآفرینی در مدیریت آموزشی و نیز در نظام‌های آموزشی و اصول توسعه اینگونه نظام‌ها اختصاص یافته است.

خلاقیت در انسان پدیده‌ای چالش‌پذیر و مجذوب‌کننده است. خلاقیت به نوبه خود پیامدهای گوناگونی دربردارد و عوامل متعددی در رشد آن مؤثرند. خانواده‌ مهم‌ترین نقش را در کنترل، هدایت و ظهور خلاقیت دارد. در این کتاب سعی شده است خواننده گام‌به‌گام با مفاهیم مرتبط با موضوع خلاقیت آشنا شود. در پایان آزمون‌هایی برای سنجش خلاقیت قرار گرفته است تا مخاطب بتواند میزان خلاقیت خود را بسنجد.