ادبیات شفاهی

کتاب بالاتر از ارتفاع مستند زندگی‌نامه فرمانده جانباز و آزاده شهید مجید داودی راسخ است. این کتاب از کودکی تا شهادت این فرمانده شهید پرداخته است. ویژگی بارز این فرمانده شهید این هست که در همان دوران جنگ غیر از جانباز شدن، اسیر هم می‌شوند و همان سال‌ها در تبادل اسرا آزاد و وقتی به ایران برمی‌گردد، با اینکه شرایط جسمی‌شان به نحوی بود که می‌توانستند پشت جبهه خدمت کنند، اما باز هم به خط مقدم می‌روند و در نهایت به شهادت می‌رسند.

مصطفی چمران ساوه‌ای، سیاستمدار، فیزیک‌دان و نظامی ایرانی و عضو نهضت آزادی ایران بود. او وزیر دفاع، نماینده دوره نخست مجلس شورای اسلامی، از فرماندهان جنگ ایران و عراق و بنیان‌گذار ستاد جنگ‌های نامنظم بود. چمران در 31 خرداد 1360 که برای سرکشی، معرفی و توجیه فرمانده جدید محور به جای ایرج رستمی به دهلاویه رفته بود بر اثر اصابت ترکش خمپاره 60 از ناحیه پشت سر زخمی شد و در همان روز به شهادت رسید. کتاب حاضر به صورت کامل و موجز زندگینامه این فرمانده شهید را روایت می‌کند.

کتاب حاضر گزیده‌ای از سخنرانی‌ها و دست‌نوشته‌های شهید چمران دربارۀ لبنان است. شهید چمران چه در لبنان و چه در ایران، همواره از اینکه چرا واقعیت‌ها بر همگان روشن نیست رنج می‌برد و سعی می‌کرد حقایق را برای مردم بیان کند. او حقایقی را بیان می‌کند که در هیچ کتاب تاریخی نخوانده‌اید. در این کتاب می‌خوانیم: «من آمده‌ام که فریاد ضجه‌آلود شیعیان لبنان را در زیر آسمان بلند ایران طنین‌انداز کنم. من آمده‌ام تا وجدان خفته انسان‌های متعهد و مسئول را بیدار کنم. من آمده‌ام که از دردها و محرومیت‌ها، ظلم‌ها، ناله‌های نیمه‌شب، آه‌های سحر بگویم و اشک یتیمان، ضجه دردمندان، آه بیوه‌زنان، سوز دل‌سوختگان را بازگو کنم...»

این کتاب مجموعه دست‌نوشته‌های شهید دکترچمران در یک مرور زمانی است. بنابراین این مجموعه دست‌نگاشته‌های تاریخ‌دار دکتر چمران است که در طول سالیان دراز، دربارۀ مطالب مختلف و در نقاط گوناگون نگاشته شده است، ولی در همۀ آن‌ها با وجود اختلاف زمان و مکان یک خط مستقیم الهی به خوبی قابل بررسی است، که همه‌جا، همه‌وقت و همه‌عمر خود را عاشقانه و عارفانه به دنبال راه علی و حسین و بدون ترس و هراس از طاغوت‌ها و قدرت‌های شیطانی و مصلحت‌طلبی‌ها طی نموده است و از ابتدا به نور پرفروغ و تابان شهادت چشم دوخته و در پایان نیز به این پرواز و آرامش ملکوتی دست می‌یابد.

در این کتاب، شرح عملیات نظامی روز 26 آبان 1359 (مصادف با شب تاسوعا) که به آزادسازی سوسنگرد از محاصره و بیرون‌راندن نیروهای عراقی منجر شد، از قول شهید دکتر چمران روایت می‌شود. این عملیات پیروزمندانه به وسیله ستاد جنگ‌های نامنظم، متشکل از نیروهای داوطلب مردمی به فرماندهی شهید چمران انجام شد. در ضمن بخشی از کتاب به نیایش‌های شهید چمران اختصاص دارد و در صفحات پایانی نیز عکس‌هایی از شهید چمران به چاپ رسیده است. این کتاب مخاطبان را با ابعاد پنهانی از شخصیت این قهرمان مبارز آشنا خواهد کرد.

کتاب "آسمان‌شناس" به شرح روایت‌های خانواده، یاران و هم‌رزمان شهید حسن آبشناسان پرداخته است. این کتاب در ابتدا با مصاحبه و گفت‌و‌گو با خانواده شهید شروع و در ادامه با مصاحبه با یاران و هم‌رزمان و فرماندهان ارتش و سپاه ادامه یافت و در آخر نیز با دریافت و الصاق عکس‌ها و دست‌نوشته‌های این شهید والامقام، کتاب آسمان‌شناس آماده شد. امید است که با خوانش این کتاب، یاد آن شهید والامقام و شجاع را گرامی داشته و این خدمت مقبول درگاه خداوند و عنایت شهید عزیز واقع گردد.

کردستان، نامی آشنا که حوادث بیشماری را در طول تاریخ به‌دوش می‌کشد و زخمی که به‌دست اربابان خارجی و نوکران پلیدشان مدت‌هاست بر پیکره اجتماع ما نشسته است و هر آن‌گاه که استعمارگران نیازی به ایجاد فشار احساس کنند این اهرم فشار را به حرکت آورده تا به نیّات پلید خود دست یابند. کتاب حاضر، روایتی جذاب از حوادث تاریخی کردستان را به همراه دارد. در مورد حادثه کردستان این کتاب، اثری مستند، قابل اعتماد و کامل است و کسی به اندازه شهید مصطفی چمران درباره پاوه و حوادث لحظه به لحظه آن ننوشته است چون شهید دکتر چمران تصمیم گرفته بود که این وقایع را تاریخ‌گونه بنگارد و بر اساس این تصمیم مدارک و نوشته‌های خود را جمع‌آوری و بخشی از حوادث پاوه را از ابتدای ماجرای کردستان به نگارش آورد ولی جنگ تحمیلی عراق و شهادتش، فرصت پایان بخشیدن آن را نداد و همچنان نیمه‌تمام باقی ماند.

«شمع محفل» روایت سبک زندگی و تلاش‌های علمی و عملی عالمِ عامل و وارسته‌ای است که قریب چهل سال در عرصۀ سیاست حضور مؤثر و مفیدی داشت و در "بن‌بست"ها و بزنگاه‌های دشوار دوران مبارزه با رژیم پهلوی، نقش‌آفرینی و گره‌گشایی کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تمام وقت و انرژی خود را در عرصۀ دشوار تعلیم و تربیت مصروف داشت زیرا حیاتی‌ترین و مهم‌ترین نیاز کشور را تربیت نیرو و در یک کلام «انسان‌سازی» می‌دانست.

این کتاب حاوی داستان زندگی جذاب آیت‌الله رئیسی است. این کتاب با زبان ساده و شیرین، قصه‌های قشنگی از مهربانی، تلاش و خدمت‌گزاری روایت می‌کند. خواندن این کتاب الگوی قوی برای زندگی می‌باشد. این کتاب، ابعاد مختلف شخصیت شهید رئیسی را از جمله ساده‌زیستی، خدمت به مردم، عدالت‌خواهی و ولایت‌مداری را به تصویر می‌کشد. مطالب کتاب به گونه‌ای بیان شده که برای کودکان و نوجوانان قابل فهم و جذاب باشد. با خواندن این کتاب، کودکان و نوجوانان می‌توانند با دوران کودکی و نوجوانی شهید رئیسی آشنا شوند و از تلاش‌ها و فداکاری‌های ایشان الگو بگیرند.

این کتاب حاوی خاطرات امیر سرتیپ آزاده حسین یاسینی است. مردی که در چهار سالگی سایه پدر را از دست می‌دهد و شیرزنی به نام مادر آنقدر او را حمایت می‌کند تا بتواند روی پای خود بایستد و به خوبی به این موضوع در کتاب اشاره شده است. حسین یاسینی در ارتش سوابق درخشانی دارد. ایشان بیش از دو سال در اسارت نیروهای بعثی بوده و چون افسر ارتش جمهوری اسلامی ایران بوده، بدترین و سخت ترین شکنجه‌ها را متحمل شده است؛ ایشان جزء معدود افرادی است که خوش خلقی، متانت، ادب، خوش‌برخوردی و خوش‌زبانی را با هم دارد، امیر سرتیپ یاسینی در ورزش نیز توانمندی خاصی داشتند و تلاش‌هایش در این عرصه نیز، در کتاب بیان شده است.