فلسفه

کتاب حاضر برای اولیای تربیتی کودکان فلسفه‌ای از دوران کودکی عرضه می‌کند. مفهوم کودکی از نظر فلسفی پیچیده‌است، زیرا مشکلات فلسفی در واقع مانع از آن اند که تفاوت کودک و بزرگ‌سال به دقت درک شود. شیوه‌هایی که هم‌اکنون برای فهم کودکی وجود دارند، نظریه‌های رشد شناختی کودکان و به ویژه نظریۀ ژان پیاژه، نظریه‌های رشد اخلاقی، هنر کودکان، ادبیات برای کودکان، حقوق کودکان و تنهایی کودکان از جمله مفاهیم مورد بحث این کتاب هستند.

فلسفه یکی از انواع شناخت است و دانشی تعقلی را دربارۀ کلیت وجود شکل می‌دهد. این کتاب به بیان رابطۀ فلسفه با جنسیت و زن پرداخته است و ارتباط ابن دو را واکاوی می‌کند. در ابتدا انواع فلسفه مثل فلسفۀ ذهن، عین، علم، دین، هنر، سیاست و اخلاق تبیین شده‌اند. سپس رابطۀ فلسفه با زن، در مباحثی با عنوان‌های وجه جنسیتی فلسفه، خشونت فلسفه، و زنیت در یونان باستان، در عهد روشنگری، در دورۀ مدرنیته و در تاریخ جنسیت مطرح شده است.

کتاب حاضر با درنظرگرفتن اهمیت نظریه‌های جامعه‌شناختی کلاسیک و معاصر، آرا و اندیشه‌های «الریش بک» را بررسی می‌کند و بر آن است که ابعاد مهم و زیربنای نظریۀ جامعه‌شناختی او را در مقام یک جامعه‌شناس منتقد دنیای مدرن بیان کند. در گفتار اول کتاب مفاهیم پایه و اساسی بک مرور شده‌اند. چارچوب ساختار نظریه‌پردازی بک، مناسبات امر اجتماعی و امر طبیعی، تشریح و کلیت نظریۀ جامعه‌شناختی بک، مانیفست بک در مورد جهان‌وطنی، آرای بک از نظر دیگران و میراث جامعه‌شناختی بک محتوای کتاب را شکل داده‌اند.

فلسفه‌ورزی در برنامه‌های نوین آموزشی جایگاهی خاص دارد. معمولاً برای آموزش مفاهیم فلسفی از متن‌های داستانی بهره می‌گیرند، اما کتاب حاضر برای این مهم از انیمیشن استفاده کرده است. البته نویسنده کوشیده است راهنمایی مکتوب دربارۀ چگونگی استفاده از انیمیشن در بحث‌های فلسفه‌ورزی کودکان ارائه دهد. هر انیمیشن در این کتاب در چندبخش بررسی شده است: ایدۀ اصلی، طرح بحث، تمرین، فعالیت.

کتاب حاضر به منظور تکمیل مباحث درسی کتاب فلسفۀ پایۀ یازدهم علوم انسانی، شامل درس‌نامه‌ای جامع و مطابق با کتاب درسی است. 835 پرسش چهارگزینه‌ای و تشریحی نیز مخاطب را همراهی می‌کنند. جدول‌ها و نمودارهای این کتاب به فهم آسان‌تر مطالب کمک می‌کنند.

این کتاب شرح کاملی از درس‌ها و مبانی مهم درس فلسفه و منطق پایه‌های دهم تا دوازدهم رشتۀ علوم انسانی در آزمون سراسری را بیان‌می‌کند. عبارت‌ها و اصطلاحات کاربردی در آن ارائه شده‌اند. چکیده‌ای کامل از مباحث فلسفه و منطق، به همراه درس‌نامه‌های تشریحی، نمودارهای آموزشی و تست‌های تألیفی، محتوای کتاب را تشکیل می‌دهند.

وقایع داستان در دهه ۳۰ در «الجزایر» رخ می‎دهد. «مرسو» مردی درون‌گراست و به علت قتلی که مرتکب شده است، در زندان منتظر حکم اعدام است. داستان به دوبخش تقسیم می‌شود. در بخش نخست، مرسو در مراسم تدفین مادرش شرکت می‎کند و به عنوان انسانی بی‎اراده و فاقد رابطه احساسی معرفی می‎شود. در بخش دوم محاکمه او آغاز می‌شود، مرسو اتهام بی‌خدا بودنش را بدون هیچ اعتراضی می‌پذیرد و به اعدام محکوم می‌شود.

فلسفه به کودکان کمک می‌کند متفکران کارامدتری شوند. این کتاب می‌کوشد از راه تشویق کودکان به کندوکاو و استدلال گروهی دربارۀ مسائل مهم، به مفیدترین شکل، خوب فکر کردن را در کلاس بیاموزند. در این کتاب از داستان برای این کار بهره گرفته‌شده و نحوۀ به کارگیری داستان برای تفکر مطرح شده است. نویسنده ابتدا مخاطب را به کند‌و‌کاو و آموختن فکر کردن تشویق می‌کند. سپس تکالیف معلم را در این شیوۀ آموزشی با جزئیات می‌گوید و در نهایت ابزارهای تفکر را، اعم از مفهومی و استدلالی، برمی‌شمارد.

موضوع اصلی این کتاب «تطهیر خیال» است. کتاب در دو بخش کلی تنظیم شده‌است. بخش اول که تخصصی است، برای محققان، استادان و دانشجویان و بخش دوم برای عموم. بخش اول به مباحث وجودشناسی و معرفت شناسی قوۀ خیال و بخش دوم به عوامل، موانع و آثار تطهیر خیال و مباحث مربوط به سعادت انسانی اختصاص یافته‌است. مؤلف کوشیده ‌است به پرسش‌هایی اساسی مثل چیستی قوۀ خیال و منظور از تطهیر آن، عوامل و موانع تطهیر خیال و تأثیر این تطهیر بر سعادت حقیقی انسان‌ها پاسخ دهد.

معنای زندگی از جمله موضوعات مهم فلسفۀ معاصر است. علامه جعفری، علاوه بر سه اثر مستقل در این زمینه، درلابه‌لای بسیاری از آثارش معنای حیات و هدف زندگی را به بحث گذارده است. این کتاب در سه بخش به این موضوع پرداخته است. در بخش اول معنای زندگی از دیدگاه متفکران غربی (برای مثال شوپنهاور و انکار ارادۀ زندگی، نیچه و آری‌گویی به زندگی، و کامو و پوچی) و در بخش دوم معنای زندگی در اندیشۀ جعفری(مثل اصول اساسی حیات، حیات طبیعی و معقول، مراحل چهارگانۀ زندگی و معمای مرگ) مطرح شده‌اند. در بخش آخر دیدگاه شوپنهاور و جعفری و نیز دیدگاه نیچه و جعفری مقایسه شده‌اند.