علوم تربیتی

کتاب با ذکر خاطره‌ای از بازدید نویسنده از مدرسۀ دوران کودکی خود آغاز می‌شود. در نتیجۀ آن، نویسنده مسائل عمدۀ آموزش و پرورش را بررسی و شاخص‌های آموزش کیفی و نقش معلمان را در این میان واکاوی می‌کند. در نهایت، راهکارهایی عملی برای دستیابی به آموزش کیفی که در واقع مهم‌ترین چالش نظام آموزشی ایران است ارائه می‌دهد.

دانستن تفاوت‌های پسران با دختران به والدین و مربیان کمک می‌کند چگونگی برخورد با هر دسته را بهتر درک کنند. نویسندۀ کتاب حاضر کوشیده‌است ضمن تأکید بر تفاوت‌های میان تربیت و آموزش پسران، موانع پیشرفت پسران در دوران قبل از مدرسه، اوایل مدرسه و حین مدرسه را بررسی کند. این کتاب نه تنها به جنبه‌هایی در ارتقای سطح آموزشی پسران اشاه‌کرده است، بلکه به لحاظ پرورشی به جنبۀ رشد هیجانی- اجتماعی پسران نیز می‌پردازد.

روش تدریس مجموعه‌ای از اصول، روندها و روش‌هایی است که معلمان برای رسیدن دانش‌آموزان به یادگیری مطلوب به‌کار می‌گیرند. کتاب حاضر در شرح این موضوع، ابتدا مفهوم یادگیری و تدریس را توضیح می‌دهد. سپس روش‌های تدریس مستقیم، روش‌های دانش‌آموز محور، تدریس مؤثر، ارزیابی یادگیری و موضوع فاصله بین تحقیق و عمل را بررسی می‌کند. راهنماهای کوتاهی با استفاده آسان و شامل اصول و مبانی موضوع، همراه با معرفی دیگر منابع اطلاعاتی، در اختیار معلم قرار می‌گیرد تا نقش مؤثر خویش را در فرایند یادگیری بشناسد.

بازی یکی از راه‌های رشد خلاقیت و هوش کودک است و بازی‌های دیجیتالی نمونه‌ای از بازی‌های امروزی هستند. نویسنده در این کتاب که خلاصه‌ای است از کتاب اصلی، دربارۀ رابطۀ بین بازی‌های ویدیویی و خلاقیت، خلاقیت مضر، رفتارهای ضد اجتماعی، تقلب، حل مسئلۀ خلاق به وسیلۀ تقلب، و نیز مواردی «مثل فرصت‌ها و چالش‌ها در ارزیابی و تأیید خلاقیت بازی، و آموزش خلاقیت آموزگاران طراح بازی‌های یادگیری» نکاتی مطرح می‌کند.

سنجش و ارزشیابی آموزشی از جمله عناصر مهم کلاس‌های درس محسوب می‌شود. کتاب پیش رو در بستر روش سنجش عملکرد، ضمن ارائۀ بحث‌های نظری، راهکارهایی عملی ارائه کرده و مثال‌هایی متنوع از دورۀ دبستان تا دبیرستان و در موضوعات متفاوت آورده است. تقسیم بندی نوینی از سنجش‌های عملکرد و طراحی نظام نمره‌گذاری جدیدی به نام راهنمای توصیف عملکرد، از جمله ویژگی‌های آن است. مثال‌هایی عملیاتی از سنجش تکوینی جاسازی‌شده در فرایند تدریس و یادگیری نیز در کتاب آمده‌اند.

یکی از نیازهای هر کودکی عشق بدون شرط است و این در حالی است که در بیشتر روش‌های تربیتی ابراز این محبت مشروط می‌شود و پیامی به کودک منتقل می‌شود با این مضمون که در صورتی تو را دوست داریم که رضایت ما را جلب کنی. کتاب حاضر شیوه‌هایی عملی را به والدین کودک می‌‌آموزد که چگونه خود را تابع طرح‌ها و برنامه‌های بیرونی کودک کنند. هر فصل از این کتاب یکی از کلیدهای این شیوه را به مخاطب می‌آموزد.

در مدرسه افراد بسیاری مشغول کارند. روی سخن این کتاب با چنین افرادی است که مسئول تعالی روحی واخلاقی دانش‌آموزان هستند. نویسنده که تجربۀ چندین ساله در ادارۀ مدرسه دارد، بیست اصلی را که به نظر او لازم است در امور مدرسه‌داری و کار با دانش‌‌آموزان بدانیم، به تفصیل شرح داده است. در هر مورد، نمونه‌هایی تجربه‌شده را مثال زده و راهکارهای خویش را در برخورد با این موارد آورده‌است.

کتاب حاضر ترجمۀ گزارشی است از نتایج اقدامات بخشی از پروژۀ شادسازی مدرسه‌ها که روابط مهم بین شادی و کیفیت آموزش را به رسمیت می‌شناسد. نویسندۀ کتاب، نظام‌های آموزشی را به نگاهی فراتر از قلمروهای سنتی یادگیری دعوت می‌کند تا به مخاطبان خود کمک کنند به موفقیت و شادمانی دست یابند. این کتاب تجربه‌های زیستۀ فراوانی از مدرسه‌ها به مخاطب ارائه می‌دهد.

مدیریت، هم علم است و هم هنر. مدیر را شخصی می‌دانند که موفق به دریافت نتیجه توسط دیگران می‌شود. همه انسان‌ها مدیر هستند، آن‌ها در طول روز مسائل مختلفی را مدیریت می‌کنند. نویسنده در کتاب حاضر قوانین مدیریت را به زبانی ساده ارائه کرده است. این قوانین در چهار بخش تقسیم‌بندی شده‌اند. در بخش ابتدایی قوانین مربوط به مدیریت گروه، در بخش دوم مدیریت خود، در بخش سوم قوانینی برای کارآفرینان و در بخش انتهایی قوانین زندگی بیان شده است.

مدیریت کلاس درس یکی از جنبه‌های دشوار تدریس برای بسیاری از معلمان به حساب می‌آید. نویسنده در کتاب پیش‌رو مدیریت کلاس درس را در قالب هشت گام تشریح می‌کند. در چهار گام ابتدایی به صادر کردن دستورات موثر، دادن هشدارهای موثر، مدیریت کج‌خلقی‌ها و تدوین قرارداد رفتاری اشاره شده است. در چهار گام بعدی مدیریت کردن انتقال‌ها، جلوگیری از قطع صحبت و کار دیگران، بهبود رفتار در محیط‌های خارج از کلاس و تدوین برنامه‌ای موثر برای تکالیف منزل تشریح شده است.