علوم تربیتی

دربارۀ مطالعه و افزایش کیفیت آن مطالب زیادی گفته‌اند. در کتاب حاضر، معنای مطالعه، روش‌ها و مقدمات آن، گام‌ها و نکات اساسی در مطالعه اولین مطالبی هستند که بیان شده‌اند. سپس تکنیک‌های حضور فعال در مطالعه و تمرکز حواس، برنامه‌ریزی، مراحل آمادگی برای امتحان، تکنیک‌های تندخوانی، عوامل تغذیه‌ای مؤثر در مطالعه، انگیزه و راه‌های بالابردن آن، راه‌های تقویت اعتماد به‌نفس و خودباوری مطرح شده‌اند. کتاب شامل تعدادی نمونه جدول برنامۀ درسی برای مطالعۀ روزانۀ دانش‌آموز به تفکیک رشته و پایۀ تحصیلی است.

در فرایند آموزش، روش‌های تدریس بسیاری وجود دارند که چگونگی آن‌ها بر کیفیت آموزش تأثیر می‌گذارد. در کتاب حاضر ابتدا انواع روش‌های سنتی و جدید تدریس مثل «حفظ و تکرار، سخنرانی، نمایش علمی و بحث گروهی» معرفی شده‌اند. سپس این روش‌ها نقد و بررسی شده و تأثیر نوع انتخاب آن‌ها در یادگیری دانش‌آموز ذکر شده‌است. در نهایت نیز محاسن و معایب استفاده از روش‌های تدریس بررسی شده‌اند.

نویسنده تجربه‌ها و خاطرات خود از ۲۰ سال خدمت در آموزش و پرورش را در این کتاب جمع‌آوری کرده است. کتاب حاضر در دو فصل تألیف شده است؛ فصل اول نمونه‌هایی است که به تناسب موضوع و به فراخور موقعیت، در کلاس درس دربارۀ آن‌ها صحبت میشود؛ همان حاشیه‌هایی که برای فراگیرندگان از خود درس مفیدترند. همان بخش‌هایی از برنامۀ درسی پنهان برای بچه‌ها که در کتاب درسی وجود ندارد. نویسنده در فصل دوم به حکایت‌ها و حکمت‌هایی اشاره میکند که مرور و بازخوانی آن‌ها میتواند برای معلمان مفید باشد.

نویسنده در این کتاب شیوه‌های راه‌اندازی باشگاه کتاب‌خوانی را توضیح داده است. هدف این طرح، ترویج کتاب‌خوانی و جلب مشارکت مردمی در این امر است. این طرح چندین مرحله دارد که عبارت‌اند از: چه کسی یا کسانی می‌توانند باشگاه تشکیل دهند، کجا می‌توان باشگاه تشکیل داد، مراحل شکل‌گیری باشگاه و الزامات باشگاه‌های کتاب‌خوانی، و در هر مرحله مواردی فهرست‌وار ذکر شده‌اند.

این کتاب از مجموعه کتاب‌های راه‌اندازی باشگاه کتاب‌خوانی کودک و نوجوان است که به اهمیت کتاب‌خوانی و جلب مشارکت مردمی می‌پردازد. کسب آگاهی، پاسخ به سؤالات زندگی و رشته تحصیلی و کاری، لذت بردن و علاقه به مطالعه، گذران وقت و سرگرمی و کسب منزلت و ایجاد تمایز از عمده‌ترین انگیزه‌ها و اهداف کتاب‌خوانی است که در این کتاب به آن اشاره شده است. کتاب در چهار بخش تولید انگیزه، تأثیرات فردی و درمانی کتاب‌خوانی، تأثیرات اجتماعی کتاب و کتاب‌خوانی و پیشرفت تحصیلی را بررسی می کند.

نویسنده در پنج فصل تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر ترویج کتابخوانی را بررسی می‌کند. در فصل اول داده‌کاوی یا تحلیل داده‌ها مورد مطالعه قرار گرفته و نگاهی به تاریخچۀ شبکه‌های اجتماعی مانند: فیس‌بوک، توییتر و گوگل می‌شود. کاربرد داده‌کاوی در فضای آنلاین در اندونزی، مدلی برای ایران، توانمندسازی نشر ایران از طریق داده‌کاوی از مباحث مطرح شده است. چرخۀ پول‌ساز ترویج کتاب، بررسی یک سایت بین‌المللی به عنوان الگویی برای ایران، کتابخوانی برای کودکان، مروری بر تاریخچۀ بازاریابی و تبلیغات آنلاین از دیگر موضوع‌های مورد بررسی است.

کتاب حاضر با طرح بحث مدیریت خدمتگزار، به آموزش مدیران برای تربیت معلمان کارآمد و دلسوز پرداخته است. با مطالعه این کتاب درمی‌یابیم که رهبری، عامل اصلی موفقیت سازمان‌ها و جوامع است. درمورد رهبری، رویکردهای گوناگونی وجود دارد که یکی از آن‌ها رهبری خدمتگزار است و هدف آن بهبود بخشیدن به امر رهبری در سازمان‌ها و جوامع است. از مباحث موجود در کتاب میتوان به تعریف و مفاهیم رهبری خدمتگزار، سرمایۀ روان‌شناختی، عملکرد شغلی، روش‌های مختلف ارزیابی عملکرد، معیارها و مدلهای ارزیابی و پیشینۀ تحقیق در داخل و خارج از کشور اشاره کرد.

کتاب پیش رو در باره ارزشیابی از پیشرفت تحصیلی در کلاس درس است. نویسنده بر راهبردهای سنجش کلاسی و نیز به ارائۀ مثال‌های متواتر از سؤال‌های چندگزینه‌ای و سنجش مبتنی بر عملکرد تمرکز دارد. پنج روش مدرن سنجش کلاسی (تکوینی، مدادکاغذی، مبتنی بر عملکرد، اصیل و آزمون جامع) محتوای اصلی کتاب را تشکیل‌می‌دهند. هر فصل مباحثی مثل داستان‌هایی از کلاس، یک سؤال خوب، انتخاب‌های معلمان در دنیای واقعی و تکنولوژی را دربر می‌گیرد.

از آنجایی که بلوغ زودهنگام دختران با ریسک سرطان پستان، تخمدان پلی‌کیستیک، دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی در ارتباط است، نویسنده در این کتاب مکانیسم‌ها و دلایل بلوغ زودهنگام دختران را تشریح کرده است. این رویداد زودهنگام از یک طرف والدین را غافلگیر و از سوی دیگر کودکان را با استرس و اضطراب مواجه می‌کند، به‌خصوص زمانی که باعث ظهور مشکلات ناخواسته می‌شود، خواننده در این کتاب با چالش‌ها و هشدارهای بلوغ زودهنگام آشنا می شود.

در شیوۀ تدریس معکوس، آموزش مستقیم از طریق فیلم یا وسایل آموزشی دیگر و قبل از کلاس انجام می‌شود و در ساعت کلاس کارگروهی و رسیدگی به نیازهای فردی صورت می‌گیرد. در این کتاب، در هر فصل، چگونگی به کارگیری ایدۀ کلاس معکوس در آموزش درس‌های علوم تجربی، ریاضیات، مطالعات اجتماعی و ادبیات در دورۀ ابتدایی و راهکارهای آن ارائه و پیشنهاد شده‌ و تجربۀ زیستۀ معلمانی که این ایده‌ها را در کلاس‌های خود به کار بسته‌اند، آمده‌اند.