استثنایی

در بحث‌های مربوط به آموزش، موضوع حافظه اهمیت ویژه‌ای دارد. کتاب حاضر می‌کوشد در سه فصل با تکیه بر راهبردهای آموزشی در بازی‌های جمعی به تقویت حافظه بپردازد. در فصل اول، به اهمیت شنوایی و ارتباط آن با حافظۀ کوتاه مدت پرداخته شده و بر اساس آن به ارزیابی، شناسایی و توصیف علائم کودکانی توجه شده که در حافظۀ کوتاه مدت شنیداری مشکل دارند. سپس به راهبردهای مؤثر بهبود حافظه اشاره شده‌است. در فصل دوم، در عین ارائۀ بازی‌های سادۀ فردی و گروهی، چالش‌هایی برای تقویت تمرکز و پیداکردن راه‌حل عملی مناسب آموزش داده است. در فصل سوم کارت های موردنیاز تکالیف مؤثر بر بهبود حافظۀ شنوایی و بینایی آمده است. در مجموع نویسنده 33 تکلیف آموزشی برای تقویت حافظه ارائه کرده است.در هر فعالیت راهبرد مربوط و تعداد شرکت کنندگان ذکر شده اند.سپس روش اجرا و وسایل لازم شرح داده شده‌اند.

کودکان دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی حدود 5 تا 7 درصد از جمعیت دانش‌آموزان را تشکیل می‌دهند و کتاب حاضر می‌کوشد اطلاعاتی برای افراد درگیر با چنین کودکانی فراهم کند. فصل‌های اول و دوم اطلاعاتی پایه‌ای به مخاطب می‌دهند. البته در فصل اول افسانه‌ها و برداشت‌های نادرست در این‌باره آمده‌اند. فصل سوم به روندهای ارزیابی اختلال نقص توجه -بیش‌فعالی اختصاص یافته و در فصل‌های چهار و پنج چگونگی سرویس‌دهی به کودکان در مدارس مطرح شده‌است؛ اینکه چطور با سیستم آموزشی خاص هماهنگ شوند. این فصل معلمان را با تمام راه‌های درمان درگیر خواهد کرد. در فصل ششم نیز والدین و مشکلات آن‌ها در برخورد با کودک بیش‌فعال مورد بحث قرارمی‌گیرند. در فصل هفتم دربارۀ تجویز دارو، انواع تجویز، عوارض جانبی داروها و نقش مدارس در درمان با تجویز صحبت شده است. فصل هشتم به ارزیابی عملکرد رفتاری«FBA»و مراحل ارزیابی عملکرد آن اختصاص دارد. در فصل‌های بعد مداخلات رفتاری صحیح، روش‌های ساختاری خاص و دیدگاهی کلی از مداخلات خود تنظیمی ارائه شده‌اند. در فصل آخر نیز مهارت‌های ابقا و سازمان‌دهی در این باره آمده‌اند.

درمان شناختی رفتاری رویکردی درمانی است که بر اضطراب و افسردگی تأثیر بسیاری دارد و طبق ادعای نویسندۀ این کتاب، رویکرد مؤثری در درمان مشکلات روان شناسی محسوب می‌شود. کتاب حاضر کارورزان این رویکرد را که تجربه‌های زیادی در کار دارند هدف قرار داده است و به خصوص درمان کودکان و نوجوانان را در نظر دارد. نویسنده در 16 فصل مطالب را جمع‌آورده است که چند فصل از آن‌‌ها عبارت‌اند از: : دانش از کودکان و بافت زندگی‌شان؛ والدین و تحول کودک؛ مشکلات دوران کودکی؛ اتحاد درمانی؛ فعالیت مشارکتی؛ ساختاردهی فرایند درمانی؛ تسهیل درک روان‌شناسانه؛ تسهیل تغییر. در فصل آخر نیز پیشنهادهایی دارد برای شرایطی که این رویکرد درمانی کارساز نباشد. نویسنده در همۀ بخش‌ها نمونه‌هایی واقعی را مثال می‌زند و راهنمایی‌هایی عملی ارائه می‌دهد.

بازی‌درمانی به دلیل جذابیت بازی برای کودکان باعث می‌شود تا آن‌ها سریع‌تر درمان را بپذیرند و درمانگر در پایان کار به نتایج درمانی موفق‌تری دست‌یابد. در بخشی از کتاب، بازی‌هایی بررسی شده‌است که صرفاً جنبۀ تفریح ندارند و برای تشخیص، درمان یا آغازی برای گفتگو مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اثر، مناسب برای بازی درمانگران، مشاوران کودک و تدریس در دروس بازی‌درمانی، حرکت‌درمانی و مشاورۀ کودک است. کتاب، شامل چهار بخش است و هر بخش فصول مختلفی دارد.
برخی از فصول عبارت‌اند از: نظریه‌های بازی‌درمانی، لالی گزینشی و بازی‌درمانی، هنر و بازی‌درمانی، بازی‌ها، ده تکنیک مؤثر بازی‌درمانی.

اختلال اوتیسم نوعی اختلال پیچیده در رشد است که مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی افراد را محدود می‌سازد. یکی از مهم‌ترین فناوری‌های کمکی در آموزش کودکان و دانش‌آموزان دچار این اختلال فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات است که در برقراری ارتباط و تعامل بیشتر به آن‌‌ها کمک می‌کند. کتاب حاضر مسائل و نوآوری‌های فناوری برای دانش‌آموزان طیف اوتیسم را معرفی و تبیین کرده‌است. در فصل اول، نظریه‌های غالب و ویژگی‌های دانش‌آموزان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم، در فصل دوم راهبردهای آموزشی و حمایتی و در فصل‌های بعد، مسائل و چالش‌های خانوادگی، حمایت و پشتیبانی بصری مبتنی بر فناوری، فناوری‌های نوینی از قبیل ارتباط متناوب و جایگزین، رباتیک، واقعیت مجازی و درمان از راه دور، و در فصل آخر نیز محیط‌های یادگیری و استفاده از فناوری برای دانش‌آموزان بررسی شده است.

«بازی درمانی» یکی از راه‌های تقویت حافظه در کودکان، بالابردن تمرکز و آموزش راهبردهای شناختی و رفع پاره‌ای از مشکلات ناتوانایی‌های یادگیری است. در کتاب حاضر راهکارهای تقویت حافظه، و تمرکز و هوش، به شکل کاربردی و در قالب تمرین‌هایی به صورت بازی‌های مدادکاغذی و فعالیت‌های حسی-حرکتی در اختیار درمانگران، مربیان و والدین قرار گرفته است تا به صورت انفرادی یا گروهی با دانش‌آموزان کار شود و دانش‌آموز پس از کسب مهارت، در یادگیری سایر زمینه‌ها و فعالیت‌های آموزشی که به مهارت‌های ذهنی و حرکتی نیاز دارند، از آموخته‌هایش استفاده کند و آن‌ها را تعمیم دهد. نویسنده در ابتدای کتاب انواع حافظه را به تفصیل توضیح داده و سپس تمرین‌ها را آورده است.

اختلالات خوردن یکی از آشناترین و مزمن‌ترین مشکلات روان‌شناختی است که در فرد عوارضی جدی پدید می‌آورد. کتاب حاضر در هفت فصل، در مان شناختی رفتاری این اختلال را عرضه می‌کند. ابتدا نویسنده با بیان توضیحی دربارۀ اختلالات خوردن و نارضایتی از وضع بدنی، عوامل خطرزا و تأثیر فشار اجتماعی و خانواده را بر موضوع بیان کرده است. سپس مشخصه‌های رشدی مرتبط با بی‌اشتهایی عصبی و پر اشتهایی عصبی را توصیف کرده است. در فصل چهارم عوامل این موضوع و مدل‌هاای نظری آن را می‌آورد. در فصل پنجم موضوع «تشخیص» را مطرح می‌کند و سرانجام در فصل ششم به بیان مداخله، درمان و پیشگیری می‌پردازد. در فصل آخر نیز درمان شناختی رفتاری برای کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلالات خوردن عنوان شده‌است.

اختلال نقص توجه و بیش فعالی، در صورت درمان نشدن، بر کارکرد تحصیلی، زندگی اجتماعی و بازدهی حرفه‌ای کودک تأثیر می گذارد. این کتاب به سؤال هایی که بیماران مبتلا و اولیای آن ها در این‌باره داشته و دارند پاسخ می‌دهد. در بخش اول کتاب این اختلال توصیف می‌شود و نواحی تحت تأثیر مغز در این اختلال معرفی می‌شوند. در بخش دوم، علائم ابتلا و راه‌های تشخیص می‌آید. در بخش چهارم داروهای درمانی این اختلال معرفی و تشریح می‌شوند. در بخش چهارم تسهیلاتی که مدرسه باید برای چنین کودکانی فراهم کند و مشکلاتی که این مبتلایان با آن‌ها مواجه هستند شرح داده ‌می‌شوند. در بخش آخر نیز مسائل روانی اجتماعی این کودکان به بحث گذاشته می‌شوند.

کودکان طیف اوتیسم در رشد اجتماعی و کسب مهارت‌های اجتماعی با مشکل مواجه‌اند.روش «استفاده از داستان‌های اجتماعی» برای آموزش مهارت‌ها به کودکان، در مبتلایان به این نقص بسیار کاربرد دارد. در این کتاب سعی شده است با استفاده از داستان‌های اجتماعی، مهارت‌‌های ارتباطی، اجتماعی و خودمراقبتی به کودکان آموخته شود. نویسنده در ابتدای کتاب نحوۀ استفاده از این داستان‌ها را توضیح می‌دهد. سپس داستان‌ها را با طبقه بندی موضوعی می‌آورد: عملکردهای جسمانی، مهارت‌های اجتماعی، مدیریت خشم، بازی و ورزش. داستان اجتماعی توصیفی از موقعیت اجتماعی معمول است که یا خود کودک مبتلا نوشته و یا مربی. آموزه‌های اخلاقی در قالب این داستان‌ها برای کودکان قابل فهم و تعمیم داده می‌شوند.

کودکان مبتلا به سندروم داون صورتی پهن، چشم‌هایی کشیده و دهانی کوچک و زبانی بزرگ دارند. این افراد در انجام حرکت‌های ضعیف ناتوان‌ترند و رشد جسمی کمتری دارند . از نظر یادگیری نیز در طیف ضعیف تا متوسط قرار می‌گیرند. البته اغلب آنان دبیرستان را تمام می‌کنند و در صورت داشتن شغل مناسب می توانند به طور مستقل زندگی کنند. کتاب حاضر به زبان بچگانه داستان دو دوست را به تصویر می‌کشد که یکی از آن دو به سندروم داون مبتلاست. دو دوست چیزهایی را به هم یاد می‌دهند و می‌‌توانند بر بعضی ناتوانی‌ها چیره شوند. در جریان داستان، مخاطب به طور ضمنی و غیر مستقیم ویژگی‌های کودکان مبتلا به این مشکل را درک می‌کند و اطلاعاتی دربارۀ این بیماری به‌دست می‌آورد.